Zgromadzenie Sióstr Świętego Feliksa z Kantalicjo Trzeciego Zakonu Regularnego Świętego Franciszka Serafickiego, Felicjanki
Congregatio Sororum S. Felicis Cantalicio III Ordinis SP. Francisci (CSSF)
ul. Smoleńsk 6
31-107 Kraków
tel. (0-12) 422-08-37
fax: 411-84-78
e-mail: [email protected]
strona internetowa: www.felicjanki.pl
ul. Poniatowskiego 33
37-700 Przemyśl
tel. (0-16) 670-72-24
fax: (0-16) 670-02-02
e-mail: [email protected]
strona internetowa: www.felicjanki.przemysl.pl
ul. Kościuszkowców 85
04-545 Warszawa
tel. (0-22) 812-03-32
fax: 613-26-75
e-mail: [email protected]
strona internetowa: www.felicjanki.i365.pl
Zgromadzenie Sióstr św. Feliksa powstało w Warszawie, dnia 21 listopada 1855 roku, w którym to dniu Matka Angela i jej kuzynka – Klotylda Ciechanowska oddały się Matce Bożej, przed obrazem zwanym w Zgromadzeniu “Fundatorką”, na służbę według Woli Przenajświętszej Jej Syna Jezusa Chrystusa.W tym czasie prowadziły już opiekę nad gromadką dzieci i staruszek. Początkowo w pokoikach na poddaszu przy ul. Kościelnej 10 na Nowym Mieście, a gdy one okazały się zbyt ciasne zajęły mieszkanie przy ul. Mostowej. Instytucję przez nie prowadzoną zwano “Instytutem Panny Truszkowskiej”, później “Zakładem św. Feliksa”.
Duchowe oparcie miały w o. Honoracie Koźmińskiemu, który cały czas towarzyszył powstawaniu dzieła. Na jego ręce złożyły ślub czystości, również z jego rąk, obie z Klotyldą, otrzymały habit tercjarstwa franciszkańskiego. Zofia przyjęła imię Angela, Klotylda zaś – Weronika.Dzieło bardzo szybko się rozwijało. Do sióstr zaczęły przyłączać się nowe towarzyszki. Spacery z dziećmi na modlitwę do kościoła oo. Kapucynów, przed figurę św. Feliksa przyczyniły się do nadania dzieciom i siostrom nazwy. Gromadkę maluchów tytułowano “dziećmi od św. Feliksa”, a siostry – “siostrami św. Feliksa” inaczej “felicjankami”.
Siostry odczytały to jako znak i przyjęły dla siebie nazwę nadaną przez ludzi. Odtąd patronem Zgromadzenia stał się św. Feliks. Podopiecznych cały czas przybywało. Dzięki Opatrzności Bożej Zgromadzenie stało się w roku 1858 właścicielem dużego gmachu przy ul. Daniłłowiczowskiej, zwanego Biblioteką Załuskich. W 1860 r. nastąpił podział Zgromadzenia na I chór – klauzurowy i II chór – oddający się działalności apostolskiej. Felicjanki szły do pracy w wiejskich ochronkach, których na terenie całego zabory rosyjskiego było dwadzieścia siedem. Siostry uczyły religii, uczyły pisać i czytać dzieci i dorosłych. W czasie powstania styczniowego w 1863 pielęgnowały rannych, przygarniały sieroty pomordowanych, niosły pomoc wszystkim bez wyjątku.
To właśnie za to, za “udział w sprawach politycznych”, 17 grudnia 1864 roku siostry musiały zdjąć habity i w przeciągu trzech dni rozejść się do domów. Była to jednak tylko pozorna kasata Zgromadzenia. Historia pokazała, że dzieła Bożego nie może zniszczyć ludzka ręka. Siostry klauzurowe zostały przewiezione do Łowicza, wśród nich Matka Angela. W tym czasie Założycielka utrzymywała z siostrami kontakt listowy, który przepełniony był głęboką wiarą podtrzymującą na duchu rozproszone siostry.
Zgromadzenie na nowo odżyło w zaborze austriackim, w Krakowie, gdzie od roku 1860 istniał juz jeden dom. W roku 1866 właśnie w tym domu przy ul. Mikołajskiej w Krakowie stanęła Matka Angela. Zgromadzenie Sióstr Felicjanek rozwijało się bardzo szybko. Już w 1882 roku na Smoleńsku powstał pierwszy duży klasztor, gdzie przeniosła się Matka. Stąd wyjeżdżały siostry na placówki, stąd wyjechały siostry do pracy wśród emigrantów polskich w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej, stąd w roku 1907 przyjechały siostry ponownie do Warszawy, dając początek Prowincji Warszawskiej Sióstr Felicjanek.
Bł. Maria Angela – Zofia Kamilla Truszkowska z Kalisza (1825-1899), Założycielka Zgromadzenia Sióstr św. Feliksa z Kantalicjo, popularnie zwanych felicjankami. Od 1834 r. związana była z Warszawą, dokąd cała jej rodzina przeniosła się z Siedlec w związku z karierą zawodową Józefa Truszkowskiego. Kształcona początkowo w domu przez prywatną nauczycielkę i guwernantkę Anastazję z Langowskich Kotowiczową, w 1838 r. zapisana została na prywatną pensję Laury Brzezińskiej – Guerin.
Zetknęła się tam z wybitnym pedagogiem, bajkopisarzem i filantropem Stanisławem Jachowiczem, który podobnie jak pierwsza nauczycielka Zofii wywarł na nią ogromny wpływ. Mimo rozmiłowania w nauce i ukończenia klasy drugiej z bardzo dobrymi wynikami, z powodu słabego zdrowia musiała powrócić do systemu edukacji domowej. Nie przeszkodziło jej to jednak w pogłębianiu wiedzy oraz zdobywaniu znajomości języków obcych, z których najlepiej władała francuskim.
W młodości podróżowała do Szwajcarii (gdzie przebywała rok na kuracji zdrowotnej), Niemiec i znajdującego się w zaborze austriackim, szczególnie przez nią umiłowanego Krakowa. Wieloletnia formacja wewnętrzna pod kierunkiem o. Augustyna Brzężkiewicza, prowadzona w duchu założyciela zakonu augustianów, ugruntowała w niej głęboką pobożność eucharystyczną, wrażliwość na ludzkie cierpienie i otwartość na bogactwo innych duchowości. Po rezygnacji – pod wpływem rodziców – z realizacji życia w klauzurowym Zakonie Sióstr Wizytek oddała się czynnej działalności charytatywnej w Stowarzyszeniu św. Wincentego a Paulo i tercjarstwie franciszkańskim.
Owocem tej aktywności stało się utworzenie schroniska dla sierot i ubogich kobiet, które Zofia założyła w listopadzie 1854 r. przy Rynku Nowego Miasta w Warszawie. Rok po ustanowieniu tego dzieła miłosierdzia w dniu 21 listopada, razem z kuzynką Klotyldą Ciechanowską, za zgodą swojego nowego spowiednika O. Honorata kapucyna, przed obrazem Matki Bożej Częstochowskiej, zwanej Fundatorką, dokonała aktu poświęcenia siebie na wyłączną służbę Bogu i człowiekowi potrzebującemu. Z czasem dzień ten przyjęty został jako oficjalna data zawiązku Zgromadzenia Sióstr Felicjanek, które swoje istnienie w dużej mierze zawdzięcza ojcom kapucynom, szczególnie Beniaminowi Szymańskiemu, Prokopowi Leszczyńskiemu oraz Honoratowi Koźmińskiemu, który stał się duchowym ojcem nowej wspólnoty.
Dla tamtych czasów nowością było powstanie obok znanych już wspólnot sióstr klauzurowych większej liczebnie grupy sióstr czynnych. Od 1860 r. Matka Maria Angela – takie imię zakonne przyjęła Zofia Truszkowska – wcielona do klauzury, skąd kierowała zarówno klauzurą, jak i siostrami czynnymi. Po kasacie wywieziona razem z felicjankami klauzurowymi do Łowicza, przebywała tam do maja 1866 r., kiedy to dołączyła do odradzającej się w Krakowie czynnej gałęzi Zgromadzenia. Po zejściu z urzędu przełożonej i złożeniu funkcji matki duchownej z powodu postępującej choroby głuchoty, od końca 1869 r. zajmowała się haftowaniem szat liturgicznych i hodowaniem kwiatów.
W chwilach dla Zgromadzenia ważnych zabierała jednak głos, który – choć nie zawsze zgadzał się z pragnieniami aktualnych przełożonych i radami O. Honorata – często bywał decydujący. Angażowała się też w prace nad Konstytucjami i przynaglała do ich jak najszybszego zakończenia. Na łożu śmierci doczekała się dekretu kościelnego zatwierdzającego założone przez nią Zgromadzenie oraz otrzymała z rąk bp. Jana Puzyny egzemplarz Ustaw zakonnych, zaaprobowanych przez Stolicę Świętą na siedem lat. Zmarła w Krakowie 10 października 1899 r. Beatyfikowana w Rzymie 18 kwietnia 1993 r. przez sł. B. Jana Pawła II, który jako kard. Karol Wojtyła w 1969 r. zamykał jej proces apostolski w Krakowie.
