W dniach 18-22 lipca w Domu Uniwersytetu Jagiellońskiego w krakowskich Przegorzałach odbyło się sympozjum Międzynarodowego Towarzystwa Badań nad Kazaniami Średniowiecznymi (International Medieval Sermons Studies Society: IMSSS).
Walne spotkania założonego ponad 30 lat temu Towarzystwa odbywają się co dwa lata. W tym roku organizatorem 19. już sesji była Polska, a tematem głównym „Kaznodziejstwo i reforma w wiekach średnich” (program: www.imsss2014.pl). Współorganizatorami sesji były: Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego (Warszawa) i Uniwersytet Jana Kochanowskiego (Kielce).
Wśród zaproszonych na krakowskie sympozjum referentów znalazł się także dominikanin o. Paweł Krupa, dyrektor Instytutu Tomistycznego.
Prawdziwe targowisko
„Spotkania IMSSS mają wyjątkowy charakter gdyż w przeciwieństwie do innych sesji naukowych, nie tylko słucha się tu wykładów zaproszonych gości, ale jest także okazja do zapoznania się ze stanem »badań w toku« członków Towarzystwa” – mówi o. Krupa.
„Jedno popołudnie sesji przypomina prawdziwe targowisko! W dużej sali rozwiesza się na ścianach postery, przedstawiające projekty badań. Przed każdym z nich autor tłumaczy cel i metodę swojej pracy. Obok młodych doktorantów stoją doświadczeni profesorowie. Przechodząc przed kolejnymi posterami można dowiedzieć się mnóstwa rzeczy, czasem coś doradzić, podyskutować. Fantastyczna, twórcza atmosfera, gdzie nie ma podziału na początkujących i doświadczonych – wszystkich łączy pasja badawcza” – opowiada dyrektor Instytutu Tomistycznego.
Badania nad kaznodziejstwem średniowiecznym to dziedzina ze wszech miar interdyscyplinarna, gdyż dotyczy nie tylko treści kazań, ale także ich kontekstu historycznego i kulturowego. Jest tu więc miejsce na paleografię i edytorstwo, na historię Kościoła, teologię, biblistykę, filozofię, socjologię historyczną czy kulturoznawstwo.
Prosto i klarownie
Dyrektor IT mówił o kazaniach św. Tomasza z Akwinu. „Pytaniem, na które chciałem sobie odpowiedzieć było, czy Święty Tomasz różnicował swój sposób mówienia kazań w zależności od audytorium – wiadomo przecież, że głosił zarówno dla studentów uniwersytetu jak i dla prostych ludzi. Okazuje się, że nie” – mówi o. Krupa.
„Jego kazania, solidnie przygotowane pod względem treści oraz unikające tak popularnych w średniowiecznym kaznodziejstwie ciekawych historyjek (exempla), cechowała prostota i klarowność. Na ambonie brat Tomasz był przede wszystkim pasterzem i komentatorem Pisma Świętego. Oczywiście wykształconym i nie stroniącym od poważnych teologicznych zagadnień, ale pasterzem. Doktrynalne zawiłości, czy uczone dysputy zachowywał dla swoich dzieł naukowych. Na tę cechę kaznodziejstwa Tomasza z Akwinu zwrócił już uwagę jego biograf, dominikanin Wilhelm z Tocco, w 1323 roku” – dodaje dominikanin.
Podczas konferencji, dwa domy wydawnicze wystawiły swoje stoiska z książkami: belgijski Brepols, potentat w dziedzinie studiów patrystycznych i mediewistycznych, oraz dominikański Instytut Tomistyczny z Warszawy.
„Pomimo tego onieśmielającego sąsiedztwa, zarówno książki jak i rocznik »Przegląd Tomistyczny« wydawane przez polskich dominikanów cieszyły się dużym zainteresowaniem i zbierały liczne komplementy ze strony polskich i zagranicznych uczestników sympozjum” – mówi o. Krupa.
