Home DokumentyDokumenty Kościoła o życiu konsekrowanymSobór Watykański IISobór Watykański II - Dekrety 1965.10.28 – Rzym – «Optatam Totius». Dekret o formacji kapłańskiej

1965.10.28 – Rzym – «Optatam Totius». Dekret o formacji kapłańskiej

Redakcja
 
Sobór Watykański II

«OPTATAM TOTIUS». DEKRET O FORMACJI KAPŁAŃSKIEJ

Rzym, 28 października 1965 r. 
Fragmenty Dekretu, mówiące o życiu konsekrowanym. Za: Enchiridion della Vita Consacrata. Dalle Decretali al rinnovamento post-conciliare (385-2000), Mediolan 2001
 
WSTĘP

Uznając słusznie, że upragniona odnowa całego Kościoła, w dużej części zależy od ożywianej duchem Chrystusa posługi kapłańskiej[1], Sobór święty podkreśla ogromną doniosłość kapłańskiej formacji oraz wskazuje na jej niektóre podstawowe zasady, tak aby wzmocnić nimi wypróbowane już wiekową praktyką normy, a także wprowadzić do nich nowe elementy, które odpowiadałyby zarówno konstytucjom i dekretom tego świętego Soboru, jak i zmienionym warunkom czasów. To kapłańskie uformowanie konieczne jest dla wszystkich kapłanów diecezjalnych i zakonnych oraz każdego obrządku ze względu na jedność kapłaństwa katolickiego. Dlatego też niniejsze przepisy, które wprost dotyczą duchowieństwa diecezjalnego, powinny być – przez wniesienie odpowiednich modyfikacji – dostosowane do wszystkich.

II. ZACHĘTA DO BUDZENIA POWOŁAŃ KAPŁAŃSKICH

2. Obowiązek budzenia powołań[2] odnosi się do całej wspólnoty chrześcijańskiej; powinna go ona realizować przede wszystkim przez w pełni chrześcijańskie życie. Najowocniej przyczyniają się do tego rodziny: ożywione duchem wiary, miłości i pobożności stają się jakby pierwszym seminarium; podobnie parafie, z których religijnego życia czerpie młodzież. Nauczyciele i wszyscy wychowawcy dzieci i młodzieży, zwłaszcza stowarzyszenia katolickie, niech się starają tak wpłynąć na powierzonych sobie młodych ludzi, aby ci mogli podjąć Boże powołanie i chętnie pójść za nim. Wszyscy kapłani niech okazują jak największą żarliwość apostolską w budzeniu powołań i pociągają umysły młodych do kapłaństwa swoim pokornym, pracowitym i prowadzonym w duchu radości życiem, a także wzajemną kapłańską miłością i braterską więzią w wypełnianiu swego zadania.

Do biskupów należy pobudzanie wiernych do dbałości o powołania i troska o ścisłe zespolenie wszelkich sił oraz starań w tej sprawie; tych zaś, których uznają za wezwanych do służby Pańskiej, powinni po ojcowsku wspomagać, nie szczędząc przy tym żadnych ofiar.

Ten czynny współudział całego Ludu Bożego w budzeniu powołań jest odpowiedzią na działanie Bożej Opatrzności. To ona udziela odpowiednich darów ludziom, którzy zostali wybrani przez Boga do uczestnictwa w hierarchicznym kapłaństwie Chrystusa, i wspomaga ich swą łaską; z drugiej zaś strony zleca prawowitym zwierzchnikom Kościła, aby – oceniwszy przydatność kandydatów, którzy do tak wielkiego zadania dążyli w szczerej intencji i całkowicie dowolnie – przyjmowali tych odpowiedzialnych i konsekrowali ich pieczęcią Ducha Świętego do kultu Bożego i służby kościelnej[3].

Do wspierania tego wspólnego trudu Sobór święty poleca przede wszystkim tradycyjne środki, jak: ciągła modlitwa, chrześcijańska pokuta oraz z każdym dniem gruntowniejsze nauczanie wiernych, które – bądź to przez kazania i katechezę, bądź różne środki społecznego przekazu – ma wyjaśniać potrzebę, naturę i doniosłość powołania kapłańskiego. Ponadto zaleca, aby dzieła powołań już powstałe lub mające powstać zgodnie z odpowiednimi dokumentami papieskimi na obszarze poszczególnych diecezji, krajów czy narodów, nie lekceważąc dorobku dzisiejszych nauk psychologicznych i socjologicznych, przygotowywały powszechne działanie duszpasterskie na rzecz budzenia powołań w sposób metodyczny i spójny oraz wspomagały je z wielką przezornością i gorliwością[4].

Dzieło budzenia powołań ma jednak wspaniałomyślnie przekraczać granice diecezji, narodów, rodzin zakonnych oraz obrządków i przez wzgląd na potrzeby Kościoła powszechnego nieść pomoc szczególnie tym krajom, w których pilniej woła się o robotników do winnicy Pańskiej. (…)

VI. PROMOWANIE FORMACJI ŚCIŚLE DUSZPASTERSKIEJ

19. Ta odpowiedzialność duszpasterska, która ma nadawać kształt całemu wychowaniu alumnów[5], wymaga także, aby oni sami starannie zaprawiali się w tym, co w szczególny sposób dotyczy świętej posługi, zwłaszcza w katechizacji i głoszeniu kazań, w kulcie liturgicznym i udzielaniu sakramentów, w pracach charytatywnych, w powinności wychodzenia ku błądzącym i niedowierzającym oraz w innych zadaniach duszpasterskich. Niech dzięki odpowiedniej nauce nabędą sprawności jako kierownicy duchowi, aby mogli przysposabiać wszystkie dzieci Kościoła przede wszystkim do chrześcijańskiego życia, w pełni świadomego i apostolskiego, oraz do wypełniania obowiązków swojego stanu. Z równą gorliwością niech uczą się wspierać zakonników i zakonnice, aby ci wytrwali w łasce własnego powołania i doskonalili się zgodnie z duchem różnych instytutów[6].

W ogóle trzeba rozwijać w alumnach te cechy charakteru, które szczególnie sprzyjają dialogowi z ludźmi, jak gotowość wysłuchiwania innych i otwierania serca w duchu miłości na różne potrzeby ludzkie[7].

 

Fragmenty Dekretu, mówiace o życiu konsekrowanym. Za: Enchiridion della Vita Consacrata. Dalle Decretali al rinnovamento post-conciliare (385-2000), Mediolan 2001


[1] Ze słów, którymi Pan ustanowił Apostołów i ich następców oraz pomocników głosicielami Ewangelii, przywódcami nowego ludu wybranego i szafarzami tajemnic Bo­żych, widać, że postęp całego ludu Bożego z woli samego Chrystusa zależy jak najbardziej od posługi kapłańskiej; znajduje to potwierdzenie w wypowiedziach Ojców i świętych oraz w ponawianych dokumentach papieży; por. przede wszystkim: św. Pius X, ekshort. Haerent animo, 4 sierpnia 1908: S. Pii X Acta, t. IV, s. 237-264; Pius XII, enc. Ad catholici sacerdotii, 20 grudnia 1935: AAS 28 (1936), zwłaszcza s. 37-52; Pius XII, adhort. apost. Menti Nostrae, 23 września 1950: AAS 42 (1950) s. 657-702; Jan XXIII, enc. Sacerdotii Nostri primordia, I sierpnia 1959: AAS 51 (1959) s. 545-579; Paweł VI, list apost. Summi Dei verbum, 4 listopada 1963: AAS 55 (1963) s. 979-995.

[2] Wśród szczególnych trudności, jakie dziś dotykają Kościół, prawie wszędzie wysuwa się na plan pierwszy mała liczba powołań; por. Pius XII, adhort. apost. Menti Nostrae: „Liczba kapłanów tak w krajach katolickich, jak i na terenach misyjnych jest najczęściej niewystarczająca w stosunku do wzrastających potrzeb”; dz. cyt., s. 682; Jan XXIII: „Problem powołań kapłańskich i zakonnych jest codzienną troską papieża (…), jest jego modlitewnym westchnieniem,  gorącym  pragnieniem jego  duszy”,  z  przemówienia  na 1 Międzynarodowym Kongresie w sprawie Powołań do Stanów Doskonałości, 16 grudnia 1961: AAS 54 (1962) s. 33.

[3] Pius XII, konst. apost. Sedes Sapientiae, 31 maja 1956: AAS 48 (1956) s. 357; Paweł VI, list apost. Summi Dei verbum, dz. cyt., s. 984nn.

[4] Por. przede wszystkim: Pius XII, motu^proprio Cum nobis „o ustanowieniu Papieskiego Dzieła Powołań Kapłańskich przy Świętej Kongregacji Seminariów i Studiów Uniwersyteckich”, 4 listopada 1941: AAS 33 (1941) s. 479, z dołączonymi ustawami i przepisami ogłoszonymi przez tę kongregację 8 września 1943; tenże, motu proprio Cum Supremae „o naczelnym Papieskim Dziele Powołań Zakonnych”, 11 lutego 1955: AAS 47
(1955) s. 266, z dołączonymi ustawami i przepisami ogłoszonymi przez Świętą Kongregację
ds. Zakonników, tamże, s. 298-301; Sobór Watykański II, dekret Perfectae Caritatis, nr 24; Sobór Watykański II, dekret Christus Dominus, nr 15.

[5] Doskonały wzór pasterza można nakreślić na podstawie dokumentów ostatnich papieży, które w jasny sposób omawiają życie, przymioty i formację kapłanów, szczególnie: św. Pius X, ekshort. Haerent animo, dz. cyt., s. 237nn; Pius XI, enc. Adcatholici sacerdotii, dz. cyt., s. 5nn; Pius XII, adhort. apost. Menti Nostrae, dz. cyt., s. 657nn; Jan XXIII, enc. Sacerdotii Nostri primordia, dz. cyt., s. 545nn; Paweł VI, list apost. Summi Dei Verbum, dz. cyt., s. 979nn. Sporo wiadomości o formacji duszpasterskiej znajduje się także w enc: Mystici Corporis (1943), Mediator Dei (1947), Etangelii Praecones (1951), Sacra Virginitas (1954), Musicae Sacrae disciplina (1955), Princeps Pastorum (1959), a także w konst. apost. Sedes Sapientiae (1956) dla zakonników. Pius XII, Jan XXIII i Paweł VI także w swych przemówieniach do seminarzystów i kapłanów często ukazywali wzór dobrego pasterza.

[6] O znaczeniu stanu, który powstaje przez ślubowanie przyjęcia rad ewangelicznych, por. Sobór Watykański II, konst. dogm. Lumen gentium, rozdz. VI, dz. cyt., s. 49-53; dekret, Perfectae caritatis: AAS 58 (1966) s. 702-712.

[7] Por. Paweł VI, enc. Ecclesiam suam, dz. cyt., passim, zwłaszcza s. 635n i 640nn.

 


Tekst polski za:
Sobór Watykański II. Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, Pallotinum-Poznań 2002, s. 288-301

Copyright © Konferencja Episkopatu Polski

SERWIS INFORMACYJNY KONFERENCJI WYŻSZYCH PRZEŁOŻONYCH ZAKONÓW MĘSKICH W POLSCE

Ta strona korzysta z ciasteczek aby świadczyć usługi na najwyższym poziomie. Dalsze korzystanie ze strony oznacza, że zgadzasz się na ich użycie. Zgoda