Wybitny myśliciel franciszkański z przełomu XIII i XIV wieku, Jan Duns Szkot, znany jako Doctor subtilis, „doktor subtelny” – to temat kolejnej papieskiej katechezy o wielkich teologach. Podczas audiencji ogólnej streszczono ją w różnych językach.Urodził się w Szkocji w 1266 r. Po święceniach kapłańskich i specjalistycznych studiach w zakresie teologii i filozofii, wkrótce okazał się wybitnym autorytetem tych dyscyplin. Nauczał w uniwersytetach w Oxfordzie, w Cambridge i w Paryżu. Podejmując wykłady w uniwersytecie w Kolonii, nieoczekiwanie zmarł w 1308 r.
logiczną ich strukturę został nazwany przenikliwym, „doktorem
subtelnym”. Jan Paweł II ogłosił go błogosławionym w 1993 r. Badania
naukowe Dunsa Szkota obejmowały szeroką tematykę. Na szczególną uwagę
zasługują wypracowane przez niego definicje i tezy dotyczące: tajemnicy
Wcielenia Syna Bożego i Jego zbawczej męki; chrystocentrycznej wizji
teologii; roli Matki Bożej w dziele zbawienia i Jej Niepokalanego
Poczęcia; wizji wolności i jej relacji do intelektu oraz woli ludzkiej.
Benedykt
XVI przypomniał, że teolog zmuszony był opuścić Paryż podczas konfliktu
króla Francji Filipa IV Pięknego z Bonifacym VIII, by nie podpisać
dokumentu skierowanego przeciw Papieżowi. Król chciał zmusić do tego
franciszkanów, ale oni – wśród nich Duns Szkot – woleli pójść na
dobrowolne wygnanie.
„Ten fakt każe nam pamiętać, że tyle razy w
dziejach Kościoła wierzący spotykali się z wrogością i doznawali nawet
prześladowań z powodu swej wierności i przywiązania do Chrystusa,
Kościoła i Papieża – mówił Ojciec Święty. – Patrzymy wszyscy z podziwem
na tych chrześcijan, którzy uczą nas strzec jako cennego dobra wiary w
Chrystusa i jedności z Następcą Piotra, a w ten sposób z całym Kościołem
powszechnym. Bł. Jan Duns Szkot uczy nas, że w naszym życiu istotne
jest wierzyć, iż Bóg jest nam bliski i kocha nas w Chrystusie Jezusie – a
zatem żywić głęboką miłość do Niego i do Jego Kościoła. Świadectwo tej
miłości mamy dawać na tej ziemi”.
Benedykt XVI zwrócił też
uwagę na nauczanie Dunsa Szkota o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej
Maryi Panny. Inni teolodzy nie potrafili jeszcze wówczas zinterpretować
tej prawdy, w którą już wierzył Lud Boży dzięki nadprzyrodzonemu sensus
fidei – „wyczuciu wiary”.
W różnych językach Papież
pozdrowił pielgrzymów obecnych na audiencji, w tym licznych dziś w auli
Pawła VI Polaków.
„Drodzy
pielgrzymi polscy! Wam obecnym tu dzisiaj i waszym rodakom, bardzo
dziękuję za to, że w ciągu roku tak licznie przybywacie do Rzymu, do
Grobów świętych Apostołów i Sługi Bożego Jana Pawła II. Umocnieni wiarą
świętych, pamiętajcie o chrześcijańskich korzeniach waszego życia.
Serdecznie was pozdrawiam, błogosławię i proszę o modlitwę w dniach
mojego pobytu w Castelgandolfo”.
Przed audiencją 7 lipca Papież
poświęcił w zewnętrznym murze bazyliki watykańskiej kolejną figurę
świętego zakonodawcy – tym razem założyciela zgromadzeń księży
rogacjonistów i Córek Bożej Gorliwości. Ks. Hannibal Maria Di Francia
żył na przełomie XIX i XX wieku we Włoszech. Opiekował się zwłaszcza
ludźmi najbardziej opuszczonymi. Zmarł w 1927 r. Beatyfikował go w 1990
r. i kanonizował w 2004 r. Jan Paweł II. Statuę św. Hannibala Marii
umieszczono po lewej stronie bazyliki, przy placu Pierwszych Męczenników
Rzymskich za watykańską bramą zwaną Łukiem Dzwonów (Arco delle
Campane). Przy tej okazji Benedykt XVI spotkał się z uczestnikami
rozpoczynającej się dzisiaj kapituły generalnej obu zgromadzeń.
Rogacjoniści od 1991 r. są obecni również w Polsce.
ak/ rv
