Ścieżka historyczna, opowiadająca o księżach salezjanach, którzy odegrali ważną rolę w lokalnej i krajowej historii, powstanie w Czerwińsku nad Wisłą w diecezji płockiej. Jest to inicjatywa Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia, które stworzyło projekt „Czerwińsk – Miejsce pamięci kształtujące tożsamość narodową i patriotyczną”.
Projekt „Czerwińsk – Miejsce pamięci kształtujące tożsamość narodową i patriotyczną” przybliży sylwetki wybitnych księży salezjanów, którzy poprzez swoją działalność i dzieło życia zapisali się na kartach historii „małej Ojczyzny”, ale też całej Polski. Ma on na celu pokazanie tych ważnych postaci przede wszystkim ludziom młodym.
Zaplanowano, że będzie to na przykład kard. August Hlond, prymas odradzającej się Polski, abp Antoni Baraniak, hierarcha, który był torturowany przez służby komunistyczne, bł. ks. Józef Kowalski, męczennik z Auschwitz czy ks. Antoni Hlond-Chlondowski, kompozytor. Salezjanie przypomną też ks. Leona Musielaka, który przeżył obóz w Kozielsku, ks. Franciszka Harazima, twórcę misterium Męki Pańskiej, które do dzisiaj odtwarzane jest w Czerwińsku, zabitego w Auschwitz czy ks. Idziego Ogiermana Mańskiego, kompozytora, organistę, dyrygenta, chórmistrza.
Koncepcja projektu opiera się na stworzeniu w przestrzeni nadwiślańskiej przyrody ścieżki historycznej z kamiennymi posągami, nawiązującymi do konkretnej postaci czy wydarzenia. Chodzi o pierwsze lata po odzyskaniu niepodległości, okres międzywojenny, czas okupacji hitlerowskiej, czas reżimu komunistycznego. Czerwińska ścieżka historyczna prowadzić będzie do kopca Kościuszki, usypanego w 1929 roku przez mieszkańców, by upamiętnić odzyskanie niepodległości.
Na tym szczególnym szlaku pamięci tym samym zostanie uwieczniona polska tożsamość patriotyczna i narodowa. Przypomnienie postaci wielu wybitnych salezjanów rozpocznie przygotowania do 100-lecia pobytu salezjanów w Czerwińsku, które przypadnie w 2023 r.
Budowa ścieżki „Czerwińsk – Miejsce pamięci kształtujące tożsamość narodową i patriotyczną” możliwe jest dzięki realizacji projektu Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego Fundusz Patriotyczny – edycja 2021 „Wolność po polsku”.
Historia Czerwińska nad Wisłą w diecezji płockiej przez wieki była związana z historią klasztoru kanoników regularnych, powstałego w XII w. Dzięki nadaniom i darowiznom książąt mazowieckich zakon ten stał się jednym z większych właścicieli feudalnych na Mazowszu. Położona nad Wisłą miejscowość stanowiła ważny punkt na szlaku handlowym łączącym Pomorze z Mazowszem. Była też ważnym punktem obronnym podczas najazdów pruskich, jaćwieskich i litewskich. W XV w. odbywały się w niej sejmy mazowieckie, a także synod diecezjalny. W 1475 r. powstał tzw. Kodeks Czerwiński książąt mazowieckich. W 1526 r. Czerwińsk został wcielony do ziem Królestwa Polskiego.
W 1647 r. za cudowny uznano znajdujący się w kościele klasztornym obraz Matki Boskiej Czerwińskiej. Stopniowo Czerwińsk upadał. W 1815 r. znalazł się w granicach Kongresówki. W 1819 r. skasowano podupadający już klasztor, a w 1870 r. Czerwińsk formalnie utracił prawa miejskie i został włączony do gminy Sielec. W 1923 r. obiekty sakralne, wraz z XII-wieczną bazyliką, powierzono salezjanom. 1 stycznia 2020 r. miejscowość ponownie otrzymała status miasta.
eg / Czerwińsk nad Wisłą
KAI
