DANE NA 151 ZEBRANIE PLENARNE KWPZM – STATYSTYKA OPISOWA
Każdego roku, przed jesiennym zebraniem Konferencji Wyższych Przełożonych Zakonów Męskich w Polsce, oprócz zwyczajnych danych powołaniowych i statystycznych, robione są o wiele szersze ankiety szczegółowe dotyczące m.in. duszpasterstwa w Polsce i pracy polskich zakonników poza granicami Kraju. Ich podsumowanie znajduje się w niniejszym opracowaniu, sporządzonym na podstawie szczegółowych danych przesłanych przez jurysdykcje.
I. DANE STATYSTYCZNE I POWOŁANIOWE
Według opracowanych danych, na dzień 31.12.2022 roku, Polska ma 10 538 zakonników, z czego w kraju przebywa i pracuje 7721 z nich, a za granicą 2817. Są to zakonnicy z 60 rodzin zakonnych, ale w 77 jednostkach. W roku 2023 swoją działalność w Polsce zakończyli marianiści, ale w międzyczasie w struktury KWPZM weszli legioniści Chrystusa.
Najliczniejsze rodziny zakonne
Obecnie najliczniejsi są wg rodzin zakonnych: franciszkanie-OFM (1123), salezjanie (992), franciszkanie-OFMConv (873), pallotyni (554) oraz jezuici (521). W wypadku rodzin zakonnych najwięcej personelu w Polsce mają: franciszkanie-OFM (909), salezjanie (836), franciszkanie-OFMConv (608), jezuici (430) i pallotyni (409). Natomiast najwięcej poza granicami kraju mają: franciszkanie-OFMConv (265), werbiści (236), franciszkanie-OFM (214), chrystusowcy (196) i misjonarze oblaci Maryi Niepokalanej (172).
Najliczniejsze pojedyncze jurysdykcje
Natomiast jeśli chodzi o pojedyncze jurysdykcje zakonne to wygląda to następująco: werbiści (430), misjonarze oblaci Maryi Niepokalanej (424), dominikanie (405), chrystusowcy (384) i paulini (384). Najwięcej zakonników pracujących w Polsce mają: dominikanie (319), paulini (275), franciszkanie-OFMConv Warszawa (271), redemptoryści (269) i misjonarze oblaci Maryi Niepokalanej (252), a najwięcej poza granicami: werbiści (236), chrystusowcy (196), misjonarze oblaci Maryi Niepokalanej (172), salwatorianie (123) oraz franciszkanie-OFMConv Kraków (116).
Powołania
Jeśli chodzi o powołania to w minionym roku było 1144 młodych konsekrowanych: 166 postulantów (w tym 76 z Polski i 90 obcokrajowców), 148 nowicjuszy (w tym 86 z Polski i 62 obcokrajowców), 762 kleryków (w tym 489 z Polski i 273 obcokrajowców) oraz 68 braci zakonnych w pierwszej formacji (w tym 59 z Polski i 9 obcokrajowców).
II. DZIAŁALNOŚC ZAKONÓW MĘSKICH W POLSCE
A. Zaangażowanie duszpasterskie i formacyjne
Zaangażowanie apostolskie zakonów męskich wygląda w sposób następujący: 721 parafii, 102 rektoraty i wikariaty samodzielne, 441 innych kaplic z dostępem do nich wiernych, 195 sanktuariów (w tym 22 ku czci Trójcy świętej i pasyjnych, 124 maryjnych oraz 49 ku czci świętych) oraz 111 kościołów z całodzienną adoracją Najświętszego Sakramentu.
233 zakonników zaangażowanych jest w posługę wobec Kościoła lokalnego, z czego 44 biskupów wywodzących się z Polski (pracujących w kraju i poza granicami), 53 zakonników należy do komisji Konferencji Episkopatu Polski a 17 jest duszpasterzami krajowymi różnych zawodów i stowarzyszeń, 24 zakonników pracuje w kuriach biskupich, 65 należy do różnego rodzaju komisji diecezjalnych a 30 posługuje jako egzorcyści.
168 zakonników pełni posługę dekanalnych ojców duchownych, 33 spowiedników w seminariach diecezjalnych a 73 w seminariach zakonnych, 569 jest stałymi spowiednikami sióstr zakonnych, 10 penitencjarzami apostolskimi, 91 spowiednikami w sanktuariach zagranicznych, a 913 w sanktuariach polskich, a dodatkowo zakonnicy prowadzą 125 kościołów z całodziennym dyżurem spowiednika.
W duszpasterstwo parafialne zaangażowanych jest 3636 zakonników, z czego 28 pełni funkcję dziekana, 712 proboszcza, 104 rektora lub wikariusza samodzielnego a 450 wikariusza parafialnego. Pomocą w duszpasterstwie służy 2046 zakonników, 64 jest organistami, a 232 zakrystianami.
1614 zakonników jest zaangażowanych w duszpasterstwach specjalistycznych: 241 jako formatorzy zakonni, 221 jako kapelani sióstr zakonnych, 102 jako duszpasterze akademiccy, 541 jako duszpasterze ruchów i stowarzyszeń religijnych, 61 jako duszpasterze różnych grup zawodowych, 51 jako duszpasterze strażaków i służb mundurowych, 13 jako kapelani wojskowi, 33 jako kapelani więzienni, 6 jako duszpasterze głuchoniemych i niewidomych, 54 jako duszpasterze dzieci specjalnej troski, 189 jako kapelani szpitalni i sanatoryjni, a 102 jako kapelani domów opieki społecznej.
W roku 2022 zakonnicy przeprowadzili 1025 serii misji, 3467 rekolekcji adwentowych i wielkopostnych, 1645 rekolekcji zamkniętych, 669 rekolekcji dla zakonów męskich i żeńskich, 131 rekolekcji dla kapłanów diecezjalnych oraz 2062 dni skupienia dla zakonów żeńskich.
1018 zakonników jest katechetami, z czego 955 kapłanów, 25 braci zakonnych i 38 kleryków. Katechizują oni 18 689 dzieci w przedszkolach, 116 476 dzieci w szkołach podstawowych, 66 627 młodych ludzi w liceach i technikach, 11 779 młodzieży w szkołach zawodowych, 9945 osób z młodzieży akademickiej, 3179 osób uczestniczy w katechezie specjalnej oraz opiekują się gronem ministrantów, których liczba wynosi 11 367.
858 zakonników podejmuje się pracy akademickiej, wśród których jest 190 wykładowców wyższych uczelni, 55 wykładowców seminariów diecezjalnych i 362 wykładowców seminariów zakonnych. W minionym roku zakonnicy wydali 251 publikacji naukowych (książek), nie licząc artykułów.
Zakony męskie prowadzą 996 ośrodków formacyjnych i specjalistycznych, wśród których jest 140 domów rekolekcyjnych, 39 centrów duchowości, 32 centra animacji misyjnej, 24 szkoły nowej ewangelizacji, 44 ośrodki powołaniowe, a w tych dziełach jest także 150 duszpasterstw młodzieży szkół średnich, 88 duszpasterstw akademickich, 55 duszpasterstw post-akademickich, 84 miejsca katechumenatu dorosłych z przygotowaniem do chrztu, 201 duszpasterstw rodzin, 44 duszpasterstwa harcerskie, 74 duszpasterstwa trzeźwościowe oraz 21 duszpasterstw dla emigrantów.
Przy ośrodkach zakonów męskich skupionych jest 7026 różnego rodzaju grup formacyjnych. W minionym roku zakonnicy poprowadzili 495 kursów przedmałżeńskich, 865 grup medytacyjnych i modlitewnych, 232 grupy biblijne oraz 170 grup misyjnych. Dodatkowo opiekowali się 3907 różami różańcowymi, zorganizowali 897 pielgrzymek krajowych i 217 zagranicznych oraz 243 warsztaty, sympozja i spotkania formacyjnych dla zakonów. Przy zakonnych duszpasterstwach jest 475 grup III Zakonu, 130 bractw, 85 kół Akcji Katolickiej, 227 grup ruchów i stowarzyszeń maryjnych, 272 grupy oazowe, 257 grup neokatechumenalnych, 194 grupy charyzmatyczne, 88 grup nowych ruchów religijnych i 351 grup innych ruchów i stowarzyszeń religijnych.
B. Dzieła charytatywne, pomocowe, edukacyjne, wydawnicze i kulturalne
Zakonny męskie prowadzą 233 własne dzieła charytatywne: 7 szpitali, 21 hospicjów, 120 przychodni i ośrodków zdrowia, 6 aptek zakonnych, 7 ośrodków ziołolecznictwa, 18 domów opieki, pomocy społecznej i zakładów specjalnych, 6 młodzieżowych ośrodków wychowawczych, 9 domów dziecka, 14 ośrodków terapii dla uzależnionych, 10 schronisk i noclegowni dla bezdomnych, hostel dla osób uzależnionych oraz 15 mieszkań chronionych dla mężczyzn. Istnieje też ośrodek interwencji kryzysowej oraz prowadzone są różnego rodzaju akcje wolontariackie angażujące społeczności skupione wokół zakonnych placówek i dzieł.
Przy ośrodkach zakonów męskich istnieją 659 dzieł charytatywnych, z czego 353 zespoły charytatywne, 67 ośrodków opieki Caritas, 63 poradnie psychologiczno-pedagogiczne, 5 ośrodków rehabilitacyjnych, 2 darmowe poradnie zdrowia i apteki dla ubogich, 41 kuchni dla ubogich, 69 świetlic dla dzieci ubogich i z zagrożonych rodzin, 38 ośrodków pomocy rodzinie a także 21 ośrodków terapii zajęciowej dla niepełnosprawnych.
Jeśli chodzi o własną działalność edukacyjną, to zakonnicy mają 18 przedszkoli, 56 szkół podstawowych, 42 licea, 8 techników, 8 szkół zawodowych, 4 szkoły specjalne, 7 szkół wyższych, 20 instytutów naukowych, 7 studiów duchowości. Dodatkowo zakony męskie prowadzą także 33 bursy i internaty oraz 93 oratoria dla dzieci i młodzieży.
W okresie ferii zimowych i wakacji letnich zakony męskie zorganizowały w 2022 roku 1396 turnusów dla dzieci i młodzieży: 107 oazowych, 189 powołaniowych, 131 pielgrzymek pieszych, 365 spotkań młodych, 16 obozów dla niepełnosprawnych, 33 obozy integracyjne, 178 kolonii, 169 półkolonii oraz 208 innego rodzaju form skierowanych do dzieci i młodzieży. Objęły one 22 579 dzieci oraz 33 084 ludzi młodych, a w ich organizacje było zaangażowanych 978 zakonników: 681 kapłanów, 251 kleryków i 46 braci zakonnych.
Zakony męskie mają jeszcze 9 drukarni i zakładów poligraficznych, 41 wydawnictwa, 29 czasopism naukowych, 87 czasopism religijnych, 12 czasopism specjalistycznych, 51 księgarni i hurtowni artykułów religijnych, 1 stację telewizyjną, 8 rozgłośni radiowych, 755 oficjalnych stron i portali internetowych, 14 telewizji internetowych, 4 kawiarenki, a zakonnicy prowadzą także 107 blogów.
Przy zakonach męskich działa 38 centrów kultury chrześcijańskie, 66 muzeów, 590 scholii i chórów, 39 orkiestr, 59 grup teatralnych i recytatorskich, 10 biur pielgrzymkowych, 60 organizacji i klubów sportowych. Organizują oni lub przyznają: 51 konkursów i nagród kulturalnych, 90 festiwali muzyki poważnej i organowej, 31 festiwali piosenki religijnej, a także 10 kursów języków obcych.
III. DZIAŁALNOŚC ZAKONÓW MĘSKICH POZA GRANICAMI POLSKI
Wg danych przesłanych przez zakonne jurysdykcje w Polsce na dzień 31.12.2022 roku pracowało poza granicami Polski 2817 zakonników, ale w zestawieniach szczegółowych podano 2645 (o 172 zakonników mniej) z tego 1562 w Europie, 208 w Afryce, 623 w Ameryce Północnej i Południowej, 123 w Azji i Oceanii oraz 129 w Azji. Jest to odpowiednio: 27 biskupów zakonnych, 2458 kapłanów i 160 braci zakonnych.
Czasem powstaje problem jak traktować zakonników, którzy nie należą już do polskich jurysdykcji zakonnych ale z nich pochodzą, kiedyś należeli do polskiej jurysdykcji a dziś należą do jurysdykcji lokalnej czy też zakonników polskiego pochodzenia, którzy pracują na różnych kontynentach. Stąd też czasem rodzą się w tych statystykach pewne nieścisłości w zależności od przyjętej przez daną jurysdykcję metodologii klasyfikacji.
A. Wybrane statystyki wg kontynentów
Wg zebranych danych w liczbie 1562 zakonników pracujących w Europie 6 to biskupi (Białoruś – 1, Ukraina – 5), 1453 kapłanów zakonnych i 103 braci zakonnych. Najwięcej polskich zakonników w Europie pracuje w Niemczech: 293 zakonników (276 kapłanów i 17 braci zakonnych), Włoszech i Watykanie: 319 zakonników (288 kapłanów i 31 braci zakonnych), oraz w Ukrainie: 195 zakonników (5 biskupów, 167 kapłanów i 23 braci zakonnych). Pojedynczy polscy zakonnicy duszpasterzują w Europie: w Bośni i Hercegowinie (2 kapłanów), na Malce (1 brat zakonny), w Portugalii (3 kapłanów) oraz w Turcji (1 kapłan i 1 brat zakonny).
W Afryce pracuje w sumie 208 polskich zakonników, z czego 4 to biskupi (Kamerun, Kongo, Republika Południowej Afryki – 2, Republika Środkowoafrykańska: RCA), 191 to kapłani a 13 to bracia zakonni. Najwięcej zakonników pracuje na tym kontynencie na Madagaskarze: 26 (25 kapłanów i 1 brat zakonny), w Tanzanii: 20 (19 kapłanów i 1 brat zakonny) oraz w Kamerunie: 15 (13 kapłanów i 2 braci zakonnych) i Zambii: 15 (14 kapłanów i 1 brat zakonny). Najmniej zakonników pracuje w Algierii (1 kapłan), Etiopii (1 kapłan), Gwinei (1 kapłan), Libii (1 kapłan) oraz na Mauritiusie (1 kapłan).
W Ameryce Północnej i Południowej pracuje 623 zakonników, z czego 11 biskupów (Argentyna, Bermudy, Boliwia – 3, Brazylia – 4, Kanada – 2), 586 kapłanów i 26 braci zakonnych. Najwięcej polskich zakonników pracuje w USA: 227 (216 kapłanów i 11 braci zakonnych), w Kanadzie: 113 (2 biskupów, 107 kapłanów i 4 braci zakonnych), w Brazylii: 77 (4 biskupów, 70 kapłanów i 3 braci zakonnych) oraz w Argentynie: 49 (1 biskup i 48 kapłanów zakonnych). Najmniej zakonników pracuje na tym kontynencie na Antylach (2 kapłanów), na Bermudach (1 biskup i 1 kapłan), w Kostaryce (2 kapłanów), w Nikaragui (2 kapłanów), w Panamie (1 kapłan) oraz w Puerto Rico (2 kapłanów).
W Australii i Oceanii pracuje 123 zakonników, z czego 5 to biskupi, 114 to kapłani a 4 to braci zakonni. Zasadniczo pracują oni w Australii i Nowej Zelandii (biskup, 75 kapłanów) oraz w Papui Nowej Gwinei (4 biskupów, 37 kapłanów i 4 braci zakonnych).
W Azji pracuje 129 zakonników, z czego 1 biskupów (Uzbekistan), 114 kapłanów i 14 braci zakonnych. Najwięcej polskich zakonników pracuje w Izraelu i Autonomii Palestyńskiej: 35 (27 kapłanów i 8 braci zakonnych), w Kazachstanie: 14 (13 kapłanów i brat zakonny), w Japonii i na Tajwanie (po 13 kapłanów). Najmniej pracuje w Bangladeszu (2 kapłanów), w Korei Południowej (2 kapłanów i 1 brat zakonny), w Syrii (1 kapłan), w Turcji (2 kapłanów) i Turkmenistanie (2 kapłanów).
B. Działania podejmowane poza granicami
W tym roku drugi raz podjęto próbę policzenia i sklasyfikowania działalności polskich zakonników poza granicami kraju. Nie jest to zestawienie pełne ze względu na brak niektórych danych jak i rozbieżności w klasyfikowaniu poszczególnych dzieł.
Działalność duszpasterska
Działalność duszpasterska polskich zakonników poza granicami Polski obejmuje przynajmniej 2 717 496 osób. Działalność duszpasterską prowadzą oni w 1150 zagranicznych parafiach, 105 sanktuariach oraz 1578 kościołach i kaplicach nieparafialnych.
Najwięcej osób w posłudze duszpasterskiej obejmują polscy zakonnicy w Brazylii: 487 150 (34 parafie i 131 kościołów i kaplic nieparafialne), Niemczech: 328 149 (142 parafie, 16 sanktuariów i 233 kościoły i kaplice nieparafialne), Argentynie: 307 800 (19 parafii, 6 sanktuariów i 124 kościoły i kaplice nieparafialne), Paragwaju: 260 000 (5 parafii, 1 sanktuarium, 59 kościołów i kaplic nieparafialnych), Kanadzie: 179 020 (66 parafii i 2 kościoły i kaplice nieparafialne), Boliwii: 150 000 (7 parafii i 8 kościołów i kaplic nieparafialnych) i Peru: 93 000 (5 parafii i 102 kościoły i kaplice nieparafialne).
Najmniejsze wspólnoty wobec których polscy zakonnicy pełnią posługę duszpasterską znajdują się w Egipcie: 300 (1 sanktuarium i 1 kościół czy kaplica nieparafialna), Gruzji: 100 (2 parafie, 1 sanktuarium oraz 1 kościół lub kaplica nieparafialna), na Nowej Zelandii: 250 (3 parafie oraz 2 kościoły i kaplice nieparafialne), w Turcji: 300 (4 parafie) i Turkmenistanie: 200 (1 kaplica nieparafialna).
W niektórych wypadkach nie zostały podane szczegółowe dane w zestawieniu: Antyle, Benin, Cypr, Dania, Dominikana, Kirgizja, Kolumbia, Malawi, Maroko, Mozambik, Portugalia, Tajwan, Togo i Wybrzeże Kości Słoniowej.
Działalność charytatywna i medyczna
Polscy zakonnicy prowadzą 162 dzieła tego typu, zapewniając opiekę przynajmniej 179 400 osobom. Polscy zakonnicy prowadzą całą gamę tego typu dzieł: łaźnie dla ubogich; kuchnie-jadłodajnie; przytuliska i noclegownie; stacje opieki oraz domy dla dzieci, młodzieży, osób starszych, niepełnosprawnych i sierot; działania obejmujące ubogich, chorych i uzależnionych; centra rehabilitacji; szpitale, przychodnie, apteki, domy pomocy i poradnie specjalistyczne czy nawet mobilne kliniki oraz domy dziecka i bezpośrednio pracują z dziećmi ulicy.
Miejscami gdzie najwięcej osób korzysta z tego rodzaju pomocy są: Irak: 74 759 (1 dzieło) oraz Burkina Faso: 52 000 (1 dzieło). Najmniej osób obejmują dzieła charytatywne i medyczne w Austrii: 80 (1 dzieło), Bułgarii: 70 (1 dzieło), Francji: 30 (1 dzieło), Izraelu: 50 (1 dzieło), Kolumbii: 40 (1 dzieło), na Litwie: 15 (1 dzieło) i Łotwie: 50 (1 dzieło). W niektórych wypadkach brak danych o ilości osób korzystających z takiej pomocy: Belgia, Benin, Kazachstan, Kirgizja oraz Meksyk. Najczęściej są to jednak pojedyncze dzieła prowadzone przez polskich zakonników.
Dzieła edukacyjne
Polscy zakonnicy prowadzą 123 tego rodzaju placówek, obejmując edukacją przynajmniej 35 533 osoby. Polscy zakonnicy prowadzą edukację w przedszkolach, szkołach podstawowych, gimnazjach, szkołach średnich, technikach i szkołach zawodowych, na uniwersytetach i wyższych uczelniach oraz instytutach edukacyjnych, a także prowadzą szkoły polskie czy szkoły niedzielne z nauczaniem języka polskiego, a także warsztaty edukacyjne i zawodowe, kursy językowe oraz internaty dla dzieci i młodzieży.
Najwięcej osób korzystających z dzieł edukacyjnych prowadzonych przez polskich zakonników korzysta w Rosji: 3986 (11 placówek), Chinach/Hong-Kongu: 3926 (6 placówek), USA: 3691 (6 placówki) oraz we Włoszech: 3408 (6 placówek). Najmniej osób objętych działaniami edukacyjnymi znajduje się w Albanii: 40 (1 placówka), w Czechach: 15 (1 placówka) oraz Malawi: 6 (1 placówka). Brakuje natomiast szczegółowych danych z Kirgizji, Niderlandów oraz Tajwanu.
Dzieła społeczne i kulturalne
W miejscach, gdzie pracują polscy zakonnicy, znajduje się 85 takich dzieł, w których angażuje się przynajmniej 154 531 osób. W ramach tego rodzaju działań prowadzone są m.in. zespoły folklorystyczne, centra polskie, ośrodki aktywizacji seniorów, chóry, grupy teatralne, wydawnictwa, biblioteki, centra duchowości, stowarzyszenia i związki, festiwale, muzea, kolegia, centra kultury oraz oratoria.
Najwięcej osób zaangażowanych w działania społeczne i kulturalne jest w ośrodkach prowadzonych przez polskich zakonników w Australii: 52 934 (5 dzieł), USA: 51 930 (9 dzieł) i Kanadzie: 20 240 (4 dzieła). Najmniej osób zrzeszają takie dzieła w Brazylii: 100 (1 dzieło), Republice Południowej Afryki: 30 (1 dzieło), Tanzanii: 15 (1 dzieło) oraz Wielkiej Brytanii: 30 (1 dzieło). Nie ma zaś danych z Argentyny, Beninu, Madagaskaru
Sekretariat KWPZM
POBIERZ PDFY:
- Jurysdykcje
- Rodziny Zakonne
- Działalność duszpasterska w Polsce
- Działalność poza Polską
- Liczba zakonników poza Polską
