Ojciec Święty Benedykt XVI mianował arcybiskupem metropolitą gnieźnieńskim, który nosi tytuł prymasa Polski, dotychczasowego nuncjusza apostolskiego w Polsce abp. Józefa Kowalczyka. Komunikat w tej sprawie został ogłoszony dziś (8 maja) w południe.
metropolity gnieźnieńskiego prymasa Polski abp. Henryka Muszyńskiego,
który 20 marca ukończył 77 lat. Ojciec Święty Benedykt XVI przyjął jego
rezygnację z posługi arcybiskupa metropolity gnieźnieńskiego, a
jednocześnie jego następcą i prymasem Polski, mianował nuncjusza
apostolskiego w Polsce abp. Józefa Kowalczyka.
„Proszę Was, przyjmijcie go otwartym sercem, w duchu wiary, jako
posłanego przez samego Chrystusa, który zapewnił Apostołów: Jak Mnie
posłał Ojciec, tak i Ja was posyłam (J 20,21). Proszę Was również,
czujcie się odpowiedzialni i pielęgnujcie wielkie ewangeliczne
dziedzictwo i świadectwo życia św. Wojciecha. Bądźcie Jego wiernymi
świadkami w waszych rodzinach i w życiu publicznym" – podkreślał prymas
Polski abp Henryk Muszyński, żegnając się z wiernymi i polecając ich
życzliwości – nieogłoszonego wówczas jeszcze następcę. List odczytano w
niedzielę 2 maja we wszystkich parafiach archidiecezji gnieźnieńskiej.
Abp Józef Kowalczyk urodził się 28 sierpnia 1938 r. w Jadownikach
Mokrych koło Tarnowa. Święcenia kapłańskie przyjął w 1962 r. w
Olsztynie. Studiował prawo kanoniczne na Katolickim Uniwersytecie
Lubelskim oraz w Rzymie, gdzie później wiele lat pracował, m.in. w
Kongregacji ds. Dyscypliny Sakramentów. Po wznowieniu 17 lipca 1989 r.
stosunków dyplomatycznych między Stolicą Apostolską i Polską został
mianowany nuncjuszem apostolskim w Polsce i podniesiony do godności
arcybiskupa tytularnego Heraklei. Święcenia biskupie przyjął 20
października 1989 r. w Bazylice św. Piotra z rąk Ojca Świętego Jana
Pawła II.
Honorowy tytuł prymasa Polski został decyzją Ojca Świętego
przywrócony arcybiskupowi gnieźnieńskiemu 19 grudnia 2009 r. Wówczas
przejął go od kard. Józefa Glempa, który dzień wcześniej ukończył 80
lat, abp Henryk Muszyński.
Nowy Statut Konferencji Episkopatu Polski, który wszedł w życie 7
października ub. r., podkreśla przysługujące prymasowi Polski honorowe
pierwszeństwo wśród biskupów polskich. Prymas jest również z urzędu
członkiem Rady Stałej.
Urodzony 28 sierpnia 1938 r. w Jadownikach Mokrych koło Tarnowa,
jako syn Stanisława i Katarzyny. Ochrzczony w Wietrzychowicach dnia 4
września 1938 r. Egzamin maturalny zdał w 1955 r. w Liceum
Ogólnokształcącym w Radłowie.
W 1956 r. rozpoczął studia i formację w Wyższym Seminarium Duchownym
„Hosianum” w Olsztynie, a 14 stycznia 1962 r. w Olsztynie przyjął
święcenia kapłańskie. Tego samego roku otrzymał nominację na wikariusza
parafii Świętej Trójcy w Kwidzynie.
W październiku 1963 r. podjął studia na Wydziale Prawa Kanonicznego
Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w Lublinie, a 24 lutego 1965 r.
wyjechał do Rzymu, by je kontynuować na Wydziale Prawa Kanonicznego
Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego. W Rzymie kończy też kurs
kanonicznej praktyki administracyjnej przy Kongregacji Soboru (dzisiaj
Kongregacja Kleru), podejmuje współpracę (1967) z Sekretariatem
Generalnym Synodu Biskupów w Rzymie oraz uczęszcza na studium przy
Tajnym Archiwum Watykańskim (ukończone dyplomem archiwisty).
W 1968 r. uzyskał tytuł doktora prawa kanonicznego. W tym samym roku
rozpoczął Studium w Rocie Rzymskiej, zakończone tytułem adwokata Roty
Rzymskiej (1971).
Dnia 19 grudnia 1969 podjął stałą pracę w Kongregacji ds. Dyscypliny
Sakramentów. W tym czasie towarzyszy abp. Luigi Poggi, nuncjuszowi
apostolskiemu do spraw specjalnych, w podróżach do Polski (1976-1978) i
wchodzi w skład Zespołu Stolicy Apostolskiej ds. Stałych Kontaktów
roboczych z przedstawicielami rządu PRL.
Dnia 18 października 1978 otrzymał misję utworzenia Sekcji Polskiej
Sekretariatu Stanu. Tego samego roku został mianowany przez Sekretarza
Stanu kard. Jeana Villota przewodniczącym Komisji ds. Publikacji pism
Karola Wojtyły sprzed powołania go na Biskupa Rzymu. W 1981 r. został
członkiem Rady Administracyjnej Fundacji Jana Pawła II. Jako kierownik
Sekcji Polskiej Sekretariatu Stanu, brał udział w licznych zagranicznych
pielgrzymkach Ojca Świętego Jana Pawła II.
Po wznowieniu 17 lipca 1989 r. stosunków dyplomatycznych między
Stolicą Apostolską i Polską został mianowany nuncjuszem apostolskim w
Polsce i podniesiony do godności arcybiskupa tytularnego Heraklei (26
sierpnia 1989). Święcenia biskupie przyjął 20 października 1989 r. w
bazylice św. Piotra z rąk Ojca Świętego Jana Pawła II. Jako zawołanie
biskupie przyjął słowa: Fiat voluntas Tua.
Dnia 26 listopada 1989 r., uroczystą Mszą św. w warszawskiej
katedrze św. Jana Chrzciciela rozpoczął misję Nuncjusza Apostolskiego
wobec Kościoła katolickiego w Polsce, a 6 grudnia 1989 r. złożył w
Belwederze listy uwierzytelniające, rozpoczynając swoją misję wobec
państwa oraz jako dziekana Korpusu Dyplomatycznego w Polsce.
Jako nuncjusz apostolski corocznie przewodniczy Mszy św.
koncelebrowanej w rocznicę inauguracji pontyfikatu, a jako dziekan
Korpusu Dyplomatycznego w pierwszych dniach nowego roku składa życzenia
Głowie Państwa Polskiego. Oficjalnie żegna też w Nuncjaturze
Apostolskiej ambasadorów kończących swoją misję w Polsce.
W czasie swojej misji doprowadził do przywrócenia ordynariatu
polowego Wojska Polskiego w 1991 r., przygotował i przeprowadził
całościową reorganizację kościelnych struktur administracyjnych w Polsce
(1992, 1996, 2004 i 2009), negocjował tekst umowy konkordatowej i 28
lipca 1993 r. podpisał Konkordat między Stolicą Apostolską i
Rzecząpospolitą Polską (ratyfikowany w 1998). Brał udział w
przygotowaniach i towarzyszył w pielgrzymkach do Polski Ojcu Świętemu
Janowi Pawłowi II (1991, 1995, 1997, 1999, 2002) i Benedyktowi XVI
(2006).
Otrzymał doktoraty honoris causa: Akademii Rolniczej w
Krakowie (1999), Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego (2000),
Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II (2001) i
Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego (2004).
Honorowy obywatel Sandomierza (1992), Kwidzyna (1993), Chojnic
(1994) oraz powiatu tarnowskiego (2010). Odznaczony Wielkim Krzyżem
Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec (2007), Wielkim Krzyżem
Orderu Republiki Portugalskiej (2008), Krzyżem Pro Piis Meritis
przez Kawalerów Maltańskich (2003), Wielkim Orderem św. Zygmunta
Diecezji Płockiej (1999) oraz Medalem Milito pro Christo Ordynariatu
Polowego (2009). Laureat odznaki honorowej "Bene Merito" za działalność
wzmacniającą pozycję Polski na arenie międzynarodowej, przyznaną przez
Ministra Spraw Zagranicznych RP (2009), nagrody „Orli Laur”, przyznanej
przez kapitułę konsulów honorowych w Polsce (2005) oraz statuetki
„Złotego Hipolita” od Towarzystwa im. H. Cegielskiego (2006).
Inicjator budowy w rodzinnej miejscowości (Jadowniki Mokre) Ośrodka
Opiekuńczo-Rehabilitacyjnego dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej
oraz Izby Pamięci Pontyfikatu Ojca Świętego Jana Pawła II przy tym
ośrodku (2008). Wmurowanie kamienia węgielnego pod budowę odbyło się w
1999 r., a otwarcie nastąpiło w 2003 r.
Publikacje:
1. De extraordinario confirmationis ministro, Roma 1969.
2. Dojrzewanie czasu, Poznań 1998.
3. Na drodze konsekrowanej, Kraków 1999.
4. Służyć Słowu, Poznań 2000.
5. Fiat voluntas Tua. Arcybiskup Józef Kowalczyk, Nuncjusz
Apostolski w Polsce, Warszawa 2002.
6. Tym, którzy Polskę stanowią, Warszawa 2003.
7. Otwórzcie serca Chrystusowi, który przychodzi z darem pokoju.
Open Your Hearts to Christ, who comes with the Offer of Peace,
Warszawa 2003.
8. Nuncjatura Apostolska — Dom Papieski w Warszawie, La
Nunziatura Apostolica — Casa del Papa a Varsavia, Warszawa 2005;
wydanie drugie, poszerzone Warszawa 2009.
9. Jestem wpisany w Ciebie nadzieją. Świadectwa po śmierci Jana
Pawła II, Marki 2006.
10. Świadectwo i służba. Rozmowy o życiu i Kościele, Warszawa
2008.
