Podczas porządkowania archiwum Instytutu Franciszkańskiego działającego przy Wyższym Seminarium Duchownym Franciszkanów w Łodzi – Łagiewnikach, odnaleziony został niezwykły „skarb”. Jest nim 13 szpul taśm magnetofonowych, na których zostały nagrane obchody Wielkiego Odpustu Kalwaryjskiego, jakie odbyły się w roku 1968 w Kalwarii Pacławskiej k. Przemyśla.
Odpust ten był szczególną uroczystością, podczas której obchodzono Jubileusz 300 – lecia założenia Kalwarii. Pośród wspomnianego, odnalezionego zbioru, najcenniejszą jest taśma z zapisem mszy św. sprawowanej przez kard. Karola Wojtyłę – dziś bł. Jana Pawła II oraz kazania, jakie wtedy wygłosił.
– Od wielu lat poszukuję i gromadzę dla sanktuarium w Kalwarii Pacławskiej pamiątki z tej szczególnej uroczystości, a zwłaszcza z czasu pobytu kard. Wojtyły – mówi znalazca „skarbu”, asystent Instytutu Franciszkańskiego w Łodzi – Łagiewnikach – br. Rafał M. Antoszczuk. – Kalwaria posiada jego podpis w Księdze Gości. Udało mi się odnaleźć fotografie dokumentujące te uroczystości, a dzięki nim odszukałem stułę, w której kazanie wygłaszał późniejszy Błogosławiony Papież, jak również kielich, jakiego używał do sprawowania mszy św. 13 sierpnia 1968 r. w Kalwarii. Udało mi się także zidentyfikować ornat, w jakim wtedy odprawiał i powiem, że dużą trudność sprawiło mi odnalezienie go. Udało się to jednak kilka lat temu podczas pobytu na Ukrainie w naszym klasztorze w Bołszowcach. Ornat trafił tam wraz z innymi paramentami, które oddane zostały w ramach pomocy klasztorowi rozpoczynającemu działalność duszpasterską. Trzeba tu powiedzieć z dumą, że ornat ostatecznie wrócił do Kalwarii i znajduje się w jego zbiorach. Myślę, że cenne okazało się dotarcie do tekstu samego kazania, jakie wygłosił ówczesny Metropolita Krakowski, a późniejszy Papież, dziś Błogosławiony. Nie przypuszczałem, że istnieje zapis foniczny uroczystości. Od kilku lat pracuję we wspomnianym Instytucie Franciszkańskim w Łodzi – Łagiewnikach.
– Obecnie przy ogromnym zaangażowaniu p. Beaty Chylińskiej, pracownika Instytutu, przeprowadzamy swoistą reformę działalności i układu samych zbiorów naszego Instytutu – podkreśla br. Rafał. – Podczas prac okazało się, że jest tu wiele cennych znalezisk, które nie zostały w przeszłości wprowadzone do katalogu, co sukcesywnie będzie robione. Pośród wspomnianych znalezisk są także i szpule taśm magnetofonowych, na których jest zapis kalwaryjskiego jubileuszu, którego dokonał o. Cezary Baran – archiwista i historyk Prowincji Matki Bożej Niepokalanej w Polsce. Warto tu dodać, że Instytut jest w posiadaniu całego archiwum o. Barana, w którym znajduje się ogromny zbiór materiałów archiwalnych dotyczących nie tylko klasztorów Prowincji Matki Bożej Niepokalanej, ale wszystkich klasztorów franciszkańskich w Polsce, nawet tych, które już dziś nie istnieją. Archiwum to posiada również bogaty zbiór mikrofilmów, na których jest wiele starodruków i dokumentów często w normalny sposób niedostępnych zwykłym śmiertelnikom. Zbiór archiwaliów o. Barana nosi nazwę Cezarianum. Na taśmach, o których mówiłem wcześniej, są nagrania obrzędów odpustowych, kazania kaznodziejów odpustowych oraz zaproszonych księży biskupów: Bardy, Tokarczuka i innych. Myślę, że to bardzo cenne znalezisko i źródło historyczne dla samej Kalwarii Pacławskiej. Obecnie staramy się w Instytucie dokonać cyfrowego zapisu nagrań, które chcemy przekazać sanktuarium w Kalwarii Pacławskiej. Od kilkunastu lat poszukuję filmu, jaki był nagrany podczas tej mszy św. Ze wspomnień Ojców, którzy uczestniczyli w tej mszy św., wiem, że był na niej człowiek, który filmował uroczystość. Wiem też, że ów film był przesyłany do naszych klasztorów. Niestety, jak dotąd, nie odnalazłem go. Myślę jednak, że zalega on gdzieś w ciemnych zakątkach jakiegoś klasztoru. Dlatego wielka prośba do naszych Współbraci, aby zwrócili uwagę podczas jakichś porządków, może ktoś, gdzieś „wpadnie” na szpulę z filmem – wtedy bardzo proszę o kontakt: mail – [email protected]. Odnalezienie tego filmu byłoby ukoronowaniem moich poszukiwań i gromadzenia pamiątek tej uroczystości – wyraża swoje życzenia br. Rafał.
Instytut Franciszkański swoje powstanie w roku 1980 zawdzięcza O. Prof. Celestynowi Napiórkowskiemu, który do dziś jest jego dyrektorem. Instytut mieści się w budynku Wyższego Seminarium Duchownego Franciszkanów w Łodzi – Łagiewnikach. Jego statutowa działalność polega na gromadzeniu, porządkowaniu i bibliotecznym opracowaniu książek, czasopism, artykułów, archiwaliów, eksponatów, artefaktów oraz innych przekaźników tworzonych przez franciszkanów, o franciszkanach, dotyczących – w szerokim znaczeniu tego słowa – kultury franciszkańskiej w Polsce i na świecie. Do tego zbioru włączone jest także archiwum stworzone przez o. Cezarego Barana (Cezarianum), które jest wielką skarbnicą historii franciszkańskich klasztorów wszystkich prowincji zakonnych w Polsce.
Instytut Franciszkański posiada ponad 12 tys. woluminów oraz duże zaplecze archiwaliów i mikrofilmów. Swoje zbiory udostępnia na miejscu wszystkim zainteresowanym, zwłaszcza piszącym prace magisterskie, licencjackie, doktorskie, habilitacyjne i inne. Instytut jest współorganizatorem wielu sympozjów naukowych, prowadzi także działalność wydawniczą w serii Biblioteka Instytutu Franciszkańskiego (BIF) oraz Mała Biblioteka Instytutu Franciszkańskiego (MBIF). IF współpracuje także z Katolickim Uniwersytetem Lubelskim, Uniwersytetem Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Uniwersytetem Papieskim Jana Pawła II oraz Uniwersytetem Zielonogórskim. Instytut jest otwarty na wszelką współpracę naukową, chętnie przyjmuje do swoich zbiorów podarowane książki, czasopisma, archiwalia, eksponaty, artefakty oraz inne przekaźniki tworzone przez franciszkanów i o franciszkanach.
Wszystkich chętnych zapraszamy do odwiedzin i korzystania z naszych zbiorów oraz do współpracy naukowo – franciszkańskiej.
Nasz adres: Instytut Franciszkański, ul Okólna 185, 91-520 Łódź – Łagiewniki, mail: [email protected], tel: 42 6161646.
