Pierwsza debata z cyklu ‘Raport jasnogórski 2016’ miała miejsce w niedzielę, 27 września na Jasnej Górze. Jest to nowa inicjatywa Zakonu Paulinów. Dziewięciomiesięczna modlitwa i towarzyszące jej dysputy jasnogórskie mają być przygotowaniem do przeżycia 1050. rocznicy Chrztu Polski, przez refleksję nad treściami poszczególnych Ślubów Jasnogórskich z 1956 r. autorstwa Prymasa Tysiąclecia kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Pierwsza debata odbyła się pod hasłem: „Wierność Bogu, krzyżowi, Ewangelii, Kościołowi i jego Pasterzom”. Jej prelegentami byli: abp Marek Jędraszewski, metropolita łódzki, zastępca przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski; Anna Rastawicka, członkini Instytutu Prymasowskiego Ślubów Narodu; Joanna Banasiuk ze Stowarzyszenia „Ordo Iuris”, doktor nauk prawnych i Marek Jurek, poseł do Parlamentu Europejskiego. Całość poprowadził Jan Pospieszalski, dziennikarz i publicysta.
Debata odbyła się w historycznych wnętrzach Sali Rycerskiej, pamiętających czasy dawnych dysput teologicznych prowadzonych przez paulińskich zakonników.
Patronat honorowy nad tym wydarzeniem objęli: Prezydent RP Andrzej Duda, Konferencja Episkopatu Polski, metropolita częstochowski abp Wacław Depo, generał Zakonu Paulinów o. Arnold Chrapkowski oraz Instytut Prymasa Wyszyńskiego.
W spotkaniu zorganizowanym na Sali Rycerskiej uczestniczyli zaproszeni goście, m.in. osoby duchowne, dziennikarze i przedstawiciele świata kultury. Obecni byli m.in.: o. Jerzy Tomziński, były generał Zakonu Paulinów; abp Wacław Depo, metropolita częstochowski; o. Jan Poteralski, podprzeor Jasnej Góry.
Organizatorami cyklu debat z ramienia Jasnej Góry są ojcowie: o. Mariusz Tabulski, definitor generalny Zakonu Paulinów i o. Michał Legan, dyrektor Jasnogórskiego Instytutu Maryjnego.
Słowo za rozpoczęcie wypowiedział o. Arnold Chrapkowski
, generał Zakonu Paulinów. „Dziewięciomiesięczna modlitwa i dysputa jasnogórska, jak podkreślają to organizatorzy, ma nam pomóc przygotować się do przeżycia 1050. rocznicy Chrztu. Dyskutanci i zebrana publiczność przez rozważanie treści poszczególnych ślubów, będzie miała możliwość namysłu nad ich aktualnością w życiu Polaków i w Kościele XXI wieku. W ten sposób, mamy nadzieję, powstanie tzw. Raport Jasnogórski 2016 – powiedział o. generał – Nie przedawniły się słowa Jasnogórskich Ślubowań, uświadamiamy sobie to w chwili, gdy gromadzimy się na Sali Rycerskiej, która pamięta ważne momenty dla życia tego sanktuarium, dla dziejów Polski i Kościoła. Jesteśmy tu, bo z nadzieją patrzymy na ich nową aktualność, w nowych warunkach i w nowy sposób. Są one jeszcze bardziej niż wówczas, gdy powstawały, warunkiem naszej społecznej dojrzałości, warunkiem naszego miejsca w Europie, która, po przełamaniu podziałów, szuka w tej dramatycznej sytuacji dróg do międzynarodowej równowagi i właściwego odniesienia”.
Jan Pospieszalski na wstępie powiedział, że cykl debat to „jest zadanie, które musimy wypełnić”. „Mam nadzieję, że coś z pomocą Bożą, wydarzy się z nami przez te dziewięć kolejnych miesięcy” – zaznaczył.
Omawiany fragment Ślubów Jasnogórskich odczytał Jerzy Król, aktor, który wcielił się w rolę kard. Wyszyńskiego w spektaklu „Zapiski więzienne”.
W czasie wystąpienia Anna Rastawicka, członkini Instytutu Prymasowskiego Ślubów Narodu podkreśliła: „Śluby Jasnogórskie to było uchwycenie się liny ratunkowej, jaką była obecność Maryi w dziejach narodu (…) Prymas Wyszyński czuł potrzebę jakby reelekcji Maryi na Królową Polski”.
Abp Marek Jędraszewski wskazał na kontekst społeczny Ślubów Jasnogórskich, a mianowicie na czas po II wojnie światowej, brak elity narodu wymordowanej w Katyniu, państwo pod butem komunizmu, a także wydarzenia w Poznaniu w czerwcu 1956 r., kiedy robotnicy wołali o Boga, wolność i chleb. „Ludzie nie stracili odniesienia do Boga. Narodu nie udało się zmiażdżyć. Ten naród policzył się na Jasnej Górze podczas Ślubów w 1956 r.” – mówił abp Jędraszewski.
„Siła każdego społeczeństwa, każdego narodu, jeśli myśli serio o swojej przyszłości, tkwi w godności osobistej każdego członka tej społeczności i tego narodu, a ta godność osobista nie jest z własnego nadania, tylko poprzez relację do Boga, który jest Panem historii” – zwrócił uwagę arcybiskup.
„Ogromnym wyzwaniem dzisiaj, które stoi przed nie tylko Polską, ale całą kulturą europejską mającą chrześcijańskie korzenie jest powrót, chęć, by być sobą, co zakłada oczywiście pamięć historyczną, ale także wielkie perspektywy, które otwiera nadzieja. To jest wręcz niezbędne. A zagrożenia, jakie są? Wtedy walczono z Bogiem jako głównym wrogiem człowieka, dzisiaj się to robi inaczej: żyj tak, jakby Pana Boga nie było, a w gruncie rzeczy, żyj tak, jak zwierzę, maksimum przyjemności – minimum cierpienia, to jest kryterium, by żyć” – zaznaczył abp Marek Jędraszewski.
Na kontekst bardziej współczesny, zwłaszcza wymiar prawny polskiej rzeczywistości zwróciła uwagę Joanna Banasiuk ze Stowarzyszenia „Ordo Iuris”. Przypomniała o „konieczności afirmacji wartości chrześcijańskich zapisanych w Konstytucji RP” i wskazała na takie akty prawne, jak konwencja przeciw przemocy w rodzinie, czy też ustawa o zmianie płci podkreślając ich negatywne skutki dla polskiego społeczeństwa.
Do tego samego aspektu nawiązał europoseł Marek Jurek, który podkreślił, że „płeć to jest pierwsza dana osobowa każdego człowieka”. „Niestety w Europie toczy się rewolucja uderzająca w to, co podstawowe, naturalne. To rewolucja m. in. zalegalizowanego dzieciobójstwa prenatalnego” – mówił Marek Jurek. Natomiast odnosząc się do znaczenia Ślubów Jasnogórskich, Marek Jurek stwierdził, że te śluby to „akt tradycji i akt prorocki”.
*
Debatę poprzedziła Msza św. odprawiona o godz. 18.30 pod przewodnictwem abpa Wacława Depo, metropolity częstochowskiego w Kaplicy Matki Bożej.
Słowo na rozpoczęcie wypowiedział o. Mariusz Tabulski, definitor generalny Zakonu Paulinów, odpowiedzialny za organizację debaty. „Wracamy, my, którym powierzone jest dzisiaj posługiwanie, życie w Ojczyźnie, do Ślubów Jasnogórskich, do tego dziedzictwa, do tego przymierza, które Bóg zawarł z nami przez wstawiennictwo Jasnogórskiej Matki, Królowej Polski – mówił – Uświadamiamy to sobie tutaj na dziewięć miesięcy przed tymi wszystkimi wydarzeniami Roku Jubileuszowego”.
„Wszystko to, co nie jest współpracą z łaską, wszystko to, co poniża człowieka lub hamuje jego rozwój, powinno w życiu chrześcijańskim, w naszym sposobie myślenia, mówienia i działania być w stanie walki, w stanie owego odcinania, inaczej bowiem to wszystko, co składa się na nieuporządkowane bogactwo, zaślepienie zmysłowe czy wszelki rodzaj zła, będzie świadczyć przeciwko nam w dzień sądu Pańskiego. O podejmowanie tych duchowych zmagań i wierność drodze bycia chrześcijaninem i dzieckiem Maryi prosili nas wybitni dzisiaj dla nas przewodnicy: Sługa Boży kard. Stefan Wyszyński i św. Jan Paweł II” – mówił w homilii abp Wacław Depo.
„Dlatego tutaj jesteśmy razem na progu debat jasnogórskich, które mają nas otworzyć na aktualność Jasnogórskich Ślubów Narodu, aby odpowiedzialnie iść ku przyszłości” – podkreślił kaznodzieja.
Zwieńczeniem wydarzenia był Apel Jasnogórski o godz. 21.00 w Kaplicy Matki Bożej pod przewodnictwem abpa Marka Jędraszewskiego.
*
Specjalnie na obecną debatę Sala Rycerska została przygotowana w nowoczesnej aranżacji. Spotkanie było rejestrowane przez profesjonalne kamery telewizyjne – cały materiał z debaty, po przygotowaniu, będzie ogólnodostępny. Wszelkie szczegółowe informacje dostępne są na stronie internetowej: www.raport.jasnagora.pl.
Kolejne debaty odbędą się: 24 października, 22 listopada, 20 grudnia, 24 stycznia, 21 lutego, 20 marca, 17 kwietnia i 1 maja.
Patronat medialny nad wydarzeniem objęli:
– Tygodnik katolicki Niedziela
– Telewizja TRWAM i Radio Maryja
– Polskie Radio Katowice
– Radio FIAT
– Katolicka Agencja Informacyjna
– Biuro Prasowe Jasnej Góry
– Radio Jasna Góra
o. Stanisław Tomoń
BPJG / mn
