IV Międzynarodowy Festiwal Chóralnej Pieśni Maryjnej odbył się w dniach 9-10 października w Częstochowie. Festiwal miał charakter konkursu, w którym udział wzięły amatorskie zespoły z kraju i z zagranicy. Tegoroczne Grand Prix i Puchar Prezydenta miasta Częstochowy otrzymał Jasnogórski Zespół Wokalny „Camerata"
Przesłuchania konkursowe odbyły się dnia 9 października w Kościele Rektorackim pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny w Częstochowie, a Koncert Finałowy odbył się 10 października w Sali Papieskiej na Jasnej Górze.
„Dziękujemy, że już od czterech lat możemy być blisko naszej Częstochowskiej Maryi – mówił w Sali Papieskiej Marek Wojtal, prezes Stowarzyszenia Śpiewaczego ‘Pochodnia’ – Jesteśmy dumni, że jako częstochowianie możemy zakończyć Festiwal Pieśni Maryjnej na Jasnej Górze".
Gości przywitał również Maciej Prusek, dyrektor Festiwalu: „Od czterech lat, od początku jak ten Festiwal istnieje, jak zrodził się w naszych pomysłach, patronem tego Festiwalu jest eminencja arcybiskup częstochowski dr Stanisław Nowak. On jest naszym kibicem od lat, nie ukrywa tego, i przy każdym spotkaniu zawsze dopytuje się o Festiwal, jest z nami tutaj duchem, przesłał nam gratulacje i życzenia".
Na Koncercie Finałowym obecny był Marcin Biernat, zastępca prezydenta miasta Częstochowy oraz Ireneusz Kozera, naczelnik Wydziału Kultury i Sztuki miasta Częstochowy.
Rywalizacja konkursowa odbywała się bez podziału na kategorie. Zespoły miały przygotować program składający się z co najmniej cztery pieśni a capella o tematyce maryjnej. W programie konkursowym każdego zespołu musiały znaleźć się dwa utwory z okresu renesansu lub baroku oraz jeden utwór skomponowany współcześnie (po roku 1945). Pozostałe utwory wybierano z dowolnego okresu. Łączny czas prezentacji konkursowej nie mógł przekraczać 20 minut.
Jury Festiwalu oceniało następujące elementy:
– interpretacja – stylowość wykonania
– intonacja – barwa, harmonia, emisja
– retoryka – artykulacja słowna i muzyczna
– ekspresja muzyczna – frazowanie
– dobór repertuaru i dramaturgia programu.
W Festiwalu swój repertuar zaprezentowały następujące chóry: Poznański Chór Polihymnia, Chór Polonicus Gotheburgensis ze Szwecji, Jasnogórski Zespół Wokalny „Camerata", Żeński Chór „Jutrzenka" z Łotwy, Chór pw. Św. Grzegorza Parafii Bożego Ciała z Nowych Skalmierzyc, Kameralny Chór Męski Cantilena z Wrocławia oraz Chór Parafii Farnej z Poznania.
Trzecie miejsce zajął Żeński Chór „Jutrzenka" z Łotwy (pieśń 1, pieśń 2), drugie miejsce ex aequo Chór Polonicus Gotheburgensis ze Szwecji (pieśń 1, pieśń 2) oraz Chór Parafii Farnej z Poznania (pieśń 1, pieśń 2). Pierwsze miejsce również zajęły dwa chóry: Poznański Chór Polihymnia oraz Kameralny Chór Męski Cantilena z Wrocławia (pieśń 1, pieśń 2). Nagrodę specjalną dla najlepszego dyrygenta Festiwalu otrzymał Tomasz Dzięcioł z Poznańskiego Chóru Polihymnia.
Organizatorem spotkania było Stowarzyszenie Śpiewacze „Pochodnia" przy Rzemiośle Częstochowskim. Koncert odbył się pod patronatem abp Stanisława Nowaka, metropolity częstochowskiego. W Jury zasiedli: przewodniczący Krzysztof Pośpiech, dr hab. Jolanta Szybalska-Matczak, dr Anna Waluga, Eduard Gravitis, Jakub Jurdziński – dyrektor Artystyczny Festiwalu oraz Marcin Siewiera – sekretarz Jury.
o. Stanisław Tomoń
Uczestnicy Festiwalu:
– CHÓR "POLIHYMNIA" POZNAŃ
Poznański Chór Polihymnia powstał w 1983 roku z inicjatywy profesora Akademii Muzycznej w Poznaniu Janusza Dzięcioła. Od początku swojej działalności zespół reprezentował różne środowiska (studenci, nauczyciele, inżynierowie). Bogata działalność koncertowa na terenie kraju jak i zagranicą przyniosła Poznańskiemu Chórowi Polihymnia liczne nagrody na festiwalach i konkursach.
– Legnica Cantat 1986 (II miejsce), 2001 (II miejsce)
– Międzynarodowy Festiwal Pieśni Religijnej w Rumi 2001 (II miejsce)
– Ogólnopolski Konkurs Pieśni Pasyjnej w Bydgoszczy – 2007 (złoty dyplom)
– Międzynarodowy Konkurs Pieśni Religijnej w Ołomuńcu w Czechach, I miejsce i złoty dyplom
– Hiszpania – Cantomgros (1989,1992 -III miejsce)
– Israel – Netania (1996-srebrny dyplom)
– Niemcy – Lindenholzhauzen (1993 I i III miejsce)
– Włochy – Riva del Sarda (1990-srebrny dyplom).
Zespół wielokrotnie występował w Austrii, Belgii, Czechach, Grecji, Holandii, Francji, Norwegii i Rosji, uzyskując pochlebne recem]e z koncertów. W repertuarze chóru znajduje się około 300 pozycji pochodzących z różnych epok od średniowiecza do współczesności. Współpracując z Państwową Filharmonią w Poznaniu, Studencką Orkiestrą Kameralną AM w Poznaniu, Sinfoniettą Bydgoską oraz CameratąPosnaniensis zespół wykonał takie utwory jak: W.A. Mozarta "Requiem", "Missa brevis D-dur", L.van Beethovena "IX Symfonie", G.G.Gorczyckiego "Completorium", F. Haendla "Samson", W. Kilara "Victoria", O.Nicolai "Missa D-dur", F. Nowowiejskiego "Quo Vadis", C. Orffa "Carmino Burana", I. Strawinskiego "Symfonie Psalmów", K. Szymanowskiego ,"Veni Creator", J.S. Bacha "Weihnachtsoratorium", „Kantatę nr 6". Polihymnia jest jednym z czołowych zespołów chóralnych w Polsce. Od 2005 roku funkcję dyrygenta i kierownika artystycznego zespołu przejął Tomasz Dzięcioł.
– CHÓR "POLONICUS GOTHOBURGNESIS" SZWECJA
Chór Polonicus Gothoburgensis powstał w kwietniu 1999 roku przy Związku Polskich Katolików w Geteborgu, początkowo jako chór mieszany obecnie jako żeński. Założycielem chóru jest Wojciech Słuch pedagog, kompozytor, dyrygent. Zamierzeniem i celem zespołu jest nie tylko utrwalanie w świadomości Polonii naszych tradycji kulturowych prezentując w samym repertuarze muzykę chóralną juz od wieku XIII, ale i kto wie, może najważniejszym celem działalności zespołu jest integracja środowisk polonijnych i odnawianie w nich radości wynikających ze wspólnych spotkań, zabaw i twórczej działalności, tworząc tym samym kolejne nadzieje na przyszłość a w niej przyjaźnie, mądrość i twórczą obecność. Od dnia założenia chóru nasza działalność koncertowa obejmuje uczestnictwo w ważnych uroczystościach i wydaleniach artystycznych. Repertuar nasz pozwala nam na istotne zaangażowanie sie w treści wspomnianych wydażeń. Mamy radość współpracy z kościołami w Tynnered, Haga, Vasa, Domkyrka, jak i ze Stadsmuseum i Vetenskapsfestivalen.
Od początku Chórem dyryguje Wojciech Głuch absolwent Akademii Muzycznej w Warszawie autor wielu kompozycji i spektakli muzycznych, który od 1990 jako pedagog, pianista i aranżer współpracuje z Departamentem Baletu i Teatru przy Folkuniversytecie w Goteborgu.
Mamy nadzieję w przyszłości dalszej współpracy ze znanymi artystami z Polski i Szwecji. Wszystko to z myślą by poprzez łagodzącą obyczaje muzykę nie zapominać o słowach Platona, który twierdził "ze potęga Dobra chroni sie w naturze Piękna.
– JASNOGÓRSKI ZESPÓŁ WOKALNY „CAMERATA" CZĘSTOCHOWA
Jasnogórski Zespół Wokalny "Camerata" powstał na Jasnej Górze z inicjatywy Ojca Nikodema Kilnara. Od stycznia 2006 chór prowadzi Jarosław Jasiura. Zespół tworzy młodzież gimnazjalna i szkół średnich miasta Częstochowy. Na co dzień chór zapewnia oprawę muzyczną uroczystości w Narodowym Sanktuarium na Jasnej Górze. Zespół prowadzi również działalność koncertową. W swoim repertuarze chór posiada bardzo zróżnicowany repertuar kościelny i świecki od muzyki dawnej po muzykę współczesną. Do najcenniejszych utworów śpiewanych przez "Cameratę" należą dzieła z archiwum Jasnogórskiego od niedawna odkrywane przez polskich i muzykologów. Do ostatnich osiągnięć Zespołu można zaliczyć im.: I miejsce na festiwalu Cantio Lodzinsis oraz III miejsce na I Krakowskim Międzynarodowym Festiwalu Chóralnym w kategorii chórów młodzieżowych.
– CHÓR „JUTRZENKA" ŁOTWA
Żeński chór „Jutrzenka", działający przy rezekneńskim Oddziale Związku Polaków na Łotwie został założony w 2000 roku. Inicjatorem powstania chóru był ówczesny Prezes ZPŁ-u w Rezekne pan Waciaw Kowalewski. Z upływem czasu chór "Jutrzenka" rozwinął swoją działalność, stał się zespołem o własnych tradycjach, mającym konkretne kierunki działalności. Znaczące miejsce w repertuarze chóru zajmuje muzyka duchowna, jak również polskie utwory klasyczne, pieśni nowoczesnych kompozytorów polskich oraz polskie piosenki ludowe. W równej mierze zespół dba o popularyzację łotewskiej muzyki chóralnej, mianowicie, regularnie uczestniczy w przeglądach muzycznych, licznych uroczystościach i akademiach tematycznych, zabrat udział również w XXIV Ogólnopaństwowym Festiwalu Pieśni w Rydze latem 2008 roku. Za długie lata działalności chóru pieśni i piosenki w wykonaniu „Jutrzenki" zabrzmiały na niezliczonych koncertach, zarówno na Łotwie, jak i poza granicami Kraju – w Polsce, w Estonii, we Włoszech, w Niemczech, w Austrii oraz w Czechach. Dzięki aktywnej działalności chór "Jutrzenka" uzyskał wiele przyjaciół i wspieraczy. Obecnie chór liczy 40 uczestniczek w różnym wieku. Wszystkie panie łączy miłość do muzyki i pieśni polskiej. Dyrygentem chóru „Jutrzenka" jest pani Irena Iwanowa, koncertmistrzem – pani Natalia Drjagunowa.
– CHÓR ŚW. GRZEGORZA NOWE SKALMIERZYCE
Powstał w 1927 r. Założycielem i pierwszym dyrygentem chóru był Wiktor Gurbisz. Na początku lat 30 zespół przystąpił do Związku Chórów Kościelnych. Brak danych na temat pierwszych 10 lat działalności zespołu. Wiadomo, że od 1936 r. uczestniczył regularnie w zjazdach chórów kościelnych. Pierwszym w Odolanowie 5 lipca 1936 r. W kategorii III – chórów wiejskich mieszanych, zajął wówczas II miejsce. 2 lutego 1937 r. wybrano I zarząd Chóru, W zawodach okręgowych 4 lipca 1937 r. w Ostrowie Wlkp. chór startował już w kategorii II, co świadczyło o wzroście jego poziomu wykonawczego. W 1938 r. zmienił się zarząd. W tym samym roku 10 lipca, odbył się w Ostrowie Wlkp. zjazd chórów kościelnych z okazji 10-lecia kręgu. Występ podczas zjazdu okazał się wielkim sukcesem dla chóru, zajął on I miejsce w kategorii II i przeszedł tym samym do kategorii I, grupującej najlepsze chóralne zespoły kościelne. Oprócz koncertów chór urządzał zabawy dla mieszkańców – m.in. 7 sierpnia 1938 r. w ogrodzie kasyna kolejowego. Przygrywał wówczas zespół salonowy orkiestry wojskowej. W czasie działań wojennych zespół zaprzestał działalności. Wznowił ją w 1945 r. Do 1946 r. parafią w Nowych Skalmierzycach proboszcz parafii skalmierzyckiej. Również chór kościelny w Nowych Skalmierzycach prowadzony był przez organistę ze Skalmierzyc – Stanisława Kurkiewicza. Po nim dyrygenturę przejął Władysław Boroch. który zapoczątkował współpracę zespołu z Orkiestrą Kolejową w Nowych Skalmierzycach. Chór przygotował w tym czasie także amatorskie spektakle, m. in. „Ułana i Młynarkę". Śpiewacy wzięli udział 19 października 1947 r. w zjeździe chórów kościelnych kręgu ostrowskiego w Ostrowie Wlkp., zajmując 6 miejsce na 12 startujących zespołów. W 1971 r. dyrygentem został Eugeniusz Dominik. W tym czasie forma zespołu znacznie się poprawiła. Nasiliła się również współpraca z Orkiestrą Kolejową chór częściej brał tez udział w przeglądach chórów kościelnych. W 1990 r. dyrygentem został młody Krzysztof Niegowski. Dzięki wprowadzonym przez niego zasadom (zwiększone wymagania wobec chórzystów), poziom artystyczny zespołu polepszył się.
– KAMERALNY CHÓR MĘSKI „CANTILENA" WROCŁAW
Kameralny Chór Męski „CANTILENA" założony został we wrześniu 1966r. we Wrocławiu przez grupę doświadczonych śpiewaków, z inspiracji Marka Zborowskiego. Muzyczni entuzjaści wywodzący się często z renomowanych formacji tj. Chór Polskiego Radia we Wrocławiu, czy „Cantores Minores Wratislavienses", stworzyli jeden z nielicznych chórów męskich w Polsce.
Swoją ponad 40-letnią działalność chór zawsze traktował jako niekomercyjną a jego osiągnięcia są efektem pełnego poświęcenia, determinacji i miłości do muzyki, członków będących nieprofesjonalnymi muzykami. Zespół, który do dziś nawiązuje do chlubnych tradycji chóralnych Wrocławia, swoje tradycje i sukcesy zawdzięcza również współpracy ze znakomitymi dyrygentami tj. prof. Edmund Kajdasz, prof. Tadeusz Zathey czy Krzysztof Teodorowicz. Wysoki poziom artystyczny chóru „CANTILENA" zyskał uznanie zarówno w Polsce, jak i za granicą. Zespół koncertował m.in. w Austrii, Czechach, na Litwie i Łotwie, Słowacji, w Niemczech, Francji, Holandii, Włoszech, Słowenii i Węgrzech. Repertuar chóru jest ogromnie zróżnicowany i obejmuje m.in. polską muzykę od wczesnego średniowiecza do czasów współczesnych, zarówno sakralną jak i świecką.
Chór zrealizował wiele nagrań płytowych. Dyskografia zespołu zawiera m.in. „Msze renesansowe" Tomasza Szadka i Krzysztofa Borka; płyty z kolędami autorstwa Jana Galla, Stanisława Kwaśnika i Tomasza Flaszy oraz płyta pt. „Hej bracia czy śpicie" oraz kasety magnetofonowe: „Polskie Kolędy i Pastorałki", „Stabat Mater Dolorosa" i „Orzeł Biały".
O wysokim poziomie artystycznym chóru świadczy współpraca z Operą Wrocławską (opery „Fidelio", „Carmen", „Straszny Dwór", „Otello"), Filharmoniami: Wrocławską, Opolską, Częstochowską oraz kilkakrotny udział w koncertach na Międzynarodowym Festiwalu „Wratislavia Cantans". „CANTILENA" jest również częstym gościem na antenie Polskiego Radia i Telewizji oraz Archidiecezjalnego Radia „Rodzina". Chór jest inicjatorem cyklicznych koncertów chóralnych pod nazwą „Muzyka i Architektura" we wrocławskim Muzeum Architektury, „Wieczory Muzyczne w Muzeum" w Muzeum Narodowym oraz „Spotkania Muzyczne u Oblatów". W czerwcu 2008 roku zespół rozpoczął współpracę z nowym dyrygentem – Arturem Wróblem.
– CHÓR PARAFII FARNEJ POZNAŃ
Chór Parafii Farnej w Poznaniu powstał 28 lutego 1995 roku. Inicjatorami założenia chóru byli bracia Paweł i Maciej Grosz. Pierwszym dyrygentem chóru był Maciej Grosz – student Wydziału Dyrygentury Chóralnej, Edukacji Muzycznej i Rytmiki Akademii Muzycznej w Poznaniu. Od września 2000 roku dyrygentem chóru jest Paweł Łuczak, absolwent tego samego wydziału poznańskiej uczelni. Chór liczy 23 członków. Opiekunem chóru jest ks. Wojciech Wolniewicz. W ciągu trzynastoletniej działalności – oprócz śpiewania na Mszach Św. odprawianych w Farze w niedziele, w czasie dni odpustowych oraz z okazji uroczystości kościelnych i państwowych – chór dał kilkadziesiąt koncertów pieśni religijnych w kościołach na terenie Poznania i Wielkopolski. Od momentu powstania zespół zdołał przygotować ponad 150 pieśni. Wśród nich wymienić można kolędy, transkrypcje popularnych pieśni kościelnych oraz utwory znanych kompozytorów minionych epok: Josquina de Pres, Wolfganga Amadeusza Mozarta, Mikołaja Gomółki, Wacława z Szamotuł czy Stanisława Moniuszki. Chór Parafii Farnej jest jednym z członków założycieli poznańskiego oddziału Związku Chórów Kościelnych "Caecilianum". Zespół siedmiokrotnie brał udział w Przeglądzie Chórów Kościelnych Archidiecezji Poznańskiej.
Osiągnięcia chóru:
– październik 2004 – chór uczestniczył w IV Ogólnopolskim Konkursie Chórów Kościelnych "Caecilianum" w Warszawie, Zdobywając nagrodę specjalną burmistrza dzielnicy Praga-Północ.
– czerwiec 2007 – 1. Ogólnopolski Przegląd Pieśni Sakralnej "Vox Domini" w Prusicach – 1 nagroda w kategorii chórów kościelnych
– styczeń 2008 – 1. Oleśnicki Festiwal Pieśni Chóralnej "Kolędy i Pastorałki", w kategorii chórów kameralnych, zespół zdobył "Złotego Cherubina".
– październik 2008 – III Ogólnopolski Konkurs "Ars Liturgica" w Toruniu Chór Parafii Farnej zdobył I nagrodę w kategorii chórów kościelnych.
– grudzień 2008 – w okresie świąteczno – noworocznym Chór był z koncertami na Litwie, występował dla mieszkańców Wilna i Landwardowa.
– w 2009 chór nagrał i wydał pierwszą profesjonalną płytę z kolędami i pastorałkami.
– styczeń 2010 – chór uczestniczył w V Ogólnopolskim Konkursie Kolęd i Pastorałek w Chełmnie, gdzie zdobył "Srebrne Pasmo" – Nagrodę Senatora regionu Kujawsko-Pomorskiego.
– styczeń 2010 – Chór koncertował na Ukrainie we Lwowie i Przemyślanach, śpiewając kolędy i pastorałki.
KONTAKTY
adres biura Festiwalowego i korespondencji:
Stowarzyszenie śpiewacze „POCHODNIA"
al. Kościuszki 6
42-200 Częstochowa
dane kontaktowe:
http://www.ofcmp.ovh.org
tel. kontaktowy 785 742 191
adresy email i tel. kontaktowe
Dyrektor festiwalu: [email protected], tel. 601 437 364
Sekretarz festiwalu: [email protected], tel. 514 404 945
Dyrektor artystyczny: [email protected], tel. 503 353 997
Prezes „Pochodni": [email protected], tel. 501 260 543
Powyższe teksty zostały zamieszczone w folderze informacyjnym ‘IV Międzynarodowy Festiwal Chóralnej Pieśni Maryjnej Czestochowa 2010.
