Home WiadomościArchiwum Kapucyni w Pile

Kapucyni w Pile

Redakcja
100619a.jpgWszystko zaczęło się w piątek 8 czerwca 1945 roku o godz. 8.00 rano, kiedy to pierwszy polski proboszcz Piły o. mgr Jerzy Rumak wśród ruin zniszczonego miasta dokonał uroczystego poświęcenia kościoła rzymskokatolickiego p.w. Św. Antoniego.
Ta znamienna w dziejach Piły podniosła uroczystość, zapoczątkowała szeroką działalność duszpasterską pierwszej po wojnie parafii w wyzwolonym mieście założonej i niestrudzenie prowadzonej przez zakonników ze Zgromadzenia Braci Mniejszych Kapucynów przybyłych z prowincji Krakowskiej.

Dzieje parafii nierozerwalnie związane są z samym
budynkiem kościoła którego budowa rozpoczęła się 21. 11. 1928 roku a
ukończona została w roku 1930 dnia 15 marca.

Budowla projektu
niemieckiego architekta Hekkomera ze Stuttgartu, swoim kontemplacyjnym,
katakumbowym wnętrzem oraz uproszczoną nowatorską formą
architektoniczną, przypominającą nieco wyglądem wczesny styl romański,
nawiązuje do wiodącego w latach 30 – tych stylu awangardowego
budownictwa sakralnego, wzorowanego nieco na wczesnym stylu romańskim
reprezentowanego głównie przez niemieckich budowniczych. Oryginalność i
niepowtarzalność tego projektu potęguje niecodzienne wyposażenie i
wystrój świątyni, głównie poprzez ponad siedmio metrowej wysokości,
majestatyczną figurę ukrzyżowanego Chrystusa, wykonaną przez Bertholda
Mullera Orinhausena z Berlina oraz malowidła ścienne przedstawiające
poszczególne sceny Drogi Krzyżowej, których twórcą był artysta z Manheim
Willi Osler.

Na owe czasy był to niezwykle śmiały projekt, który
budził wiele mieszanych emocji wśród mieszkańców miasta. Miejsce pod 
budowę kościoła nie zostało wybrane przypadkowo. Dzielnica bowiem w
której miał stanąć nowy katolicki kościół ( dzisiejsze Zamoście ),
zamieszkiwana była głównie przez większość pilskiej polonii, co wpłynęło
na zamiar ówczesnych niemieckich władz miasta jakim było odciągnięcie
polskich katolików od kościoła p. w. Ś w. Jana usytuowanego w centrum
miasta uznawanego za ostoję polskości w niemieckiej Pile, a tym samym
zmniejszenie jego znaczenia jako ośrodka kulturalno – religijnego
polskiej mniejszości.

Pomimo wybudowania nowej świątyni nie powstała
administracyjnie osobna parafia, a sam kościół wchodził w skład
utworzonej tzw. Wolnej Prałatury Pilskiej roztaczającej swą opiekę
duszpasterską nad katolikami narodowości polskiej i niemieckiej.
Okres
wojny, a szczególnie ostatnie dni walk o Piłę nadwątliły nieco
konstrukcję budynku i jego wyposażenie, ale mimo to kościół niemal w
całości ocalał.

Po wyzwoleniu już w marcu
1945 roku przybywa do Piły z Krakowa wspomniany już o. Jerzy Rumak i w
porozumieniu z miejscowymi władzami, przejmuje świątynię wraz z terenem
przyległym i przywraca jej pierwotny sakralny wygląd organizując w
zniszczonej działaniami wojennymi Pile początki życia religijnego
nielicznych jeszcze mieszkańców, niemal od podstaw.
Następne lata, to
ciągły rozwój parafii i działalności duszpasterskiej prowadzonej w
trudnych warunkach materialnych i bytowych przez ojców franciszkanów.
Przy parafii powstają pierwsze zgromadzenia charytatywne i grupy
modlitewne skupiające znaczną, stale rosnącą liczbę aktywnych parafian. I
tak, już w styczniu 1946 roku powstaje, z inicjatywy o. Rumaka grupa
Żywego Różańca a w marcu grupa charytatywna Caritas.
W późniejszym
czasie, rozpoczyna swoją działalność Ognisko Samarytańskie dla chorych
oraz parafialne przedszkole.

Jednocześnie ojcowie kapucyni
rozpoczynają naukę religii w pierwszych pilskich szkołach. Za zgodą
miejscowych władz, franciszkanie przejmują pobliski częściowo zniszczony
kościół ewangelicki z przylegającym doń budynkiem tzw. pastorówką i po
nadaniu mu 15 maja 1947 roku Św. Stanisława Kostki, oraz po
przeprowadzeniu wstępnych prac remontowo – modernizacyjnych  włączają go
do parafii, wyznaczając mu rolę pomocniczego kościoła szkolnego dla
dzieci i młodzieży. Również gmach kościoła Św. Antoniego przechodzi
kolejne zmiany modernizacyjne.

Wybudowana zostaje nowa
obszerna plebania Domu Zakonnego oraz stylowe krużganki wraz z
dziedzińcem, tworzące w całości ciekawy architektonicznie kompleks
zabudowy klasztornej. W późniejszym czasie wzniesiono budynek mieszczący
salki katechetyczne, bibliotekę parafialną oraz młodzieżową kawiarenkę –
wieczernik. Na tyłach zaś kompleksu zostaje założony ogród – miejsce
odpoczynku i wyciszenia zakonników. Zadbano także o podstawowe
wyposażenie  świątyni, niezbędne do wykonywania posług kapłańskich,
takie jak – naczynia i szaty liturgiczne, sztandary, umeblowanie,
wizerunki świętych itp. Dbały o to szczególnie, powołane do pomocy
duszpasterskiej w roku 1946 niestrudzone siostry zakonne Służebnice
Najświętszej Marii Panny z prowincji Śląskiej z Poręby służące także
obecnie.

Na przestrzeni lat od momentu powstania parafii, miało w
niej miejsce również wiele niezapomnianych i niezwykle ważnych dla niej
wydarzeń i przełomowych momentów.

Do takich należały przede wszystkim
: wspomniane już poświęcenie świątyni 8 czerwca 1945 roku przez
proboszcza o. Rumaka, wizyta Kardynała Prymasa Polski Augusta Hlonda
oraz Księdza Kardynała Prymasa Polski Stefana Wyszyńskiego w roku 1962,
peregrynacja obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej połączonej z
pielgrzymką do cudownego obrazu w Częstochowie w 1962 roku, ufundowanie i
konsekracja dwóch nowych dzwonów kościelnych o imionach Maryja i Wacław
( w miejsce dwóch brakujących, zdjętych przez Niemców podczas wojny ) w
roku 1967 w ramach obchodów 1000 – lecia Chrztu Narodu Polskiego a
także pierwsza w parafii pielgrzymka do Rzymu w roku 1987 połączona z
audiencją u papieża. Również bardzo istotnymi wydarzeniami w parafii
były i są, odbywające się od 58 lat misje święte głoszone przez
zapraszanych kapłanów z całej Polski, mające znaczy wkład w podnoszeniu
poziomu wiedzy i kultury religijno-duchowej parafian. Dotychczas odbyło
się sześć takich misji.

Ostatnie lata działalności duszpastersko –
charytatywnej parafii, to przede wszystkim uczestnictwo wiernych w
licznych i prężnie działających grupach i zgromadzeniach
przykościelnych.

Osiągnięcia parafii p. w. Św. Antoniego na wielu płaszczyznach
działalności duszpastersko-charytatywnej zostały dostrzeżone przez
miejscowe władze, które 4 marca 1993 roku przyznały parafii – „Medal 480
lat istnienia miasta” – jako wyraz uznania za wkład Braci Mniejszych
Kapucynów w jego rozwój.

Historia parafii
p.w. św. Antoniego w Pile prowadzonej od lat przez zakonników jest
ciągle żywa i obfituje w znamienne wydarzenia, świadczące o
niebagatelnej roli jaką pełniła i pełni dzisiaj w pilskim środowisku
religijnym i nie tylko, warto ją znać choćby dlatego że, sami jesteśmy
jej częścią, współtwórcami i współwyznawcami jednej chrześcijańskiej
wiary. Oddajemy tym samym hołd i pamięć tym Kapucynom i parafianom,
którzy podnosili ją z ruin, kształtowali, wzbogacali i nieustannie
rozwijali swoim zaangażowaniem, poprzez rozmaitą działalność do obecnego
kształtu parafii, z myślą o przyszłych pokoleniach. 
 
 
SERWIS INFORMACYJNY KONFERENCJI WYŻSZYCH PRZEŁOŻONYCH ZAKONÓW MĘSKICH W POLSCE

Ta strona korzysta z ciasteczek aby świadczyć usługi na najwyższym poziomie. Dalsze korzystanie ze strony oznacza, że zgadzasz się na ich użycie. Zgoda