W Zakonie Paulinów styczeń to miesiąc poświęcony głównemu patronowi Zakonu – św. Pawłowi z Teb w Egipcie, pierwszemu pustelnikowi.
Uroczystość ku czci św. Pawła I Pustelnika poprzedzona jest nabożeństwem zwanym „Pawełkami”. W tym roku nowenna rozpoczęła się w sobotę, 7 stycznia i potrwa do niedzieli, 15 stycznia. Kazania nowennowe głosi przeor Jasnej Góry o. Roman Majewski.
W czasie ceremonii nowennowych celebrans w otoczeniu asysty i ministrantów okadza relikwie św. Pawła, wystawione na ołtarzu. Tradycyjnie śpiewany jest jeden z dwóch hymnów opowiadających o prześladowaniu chrześcijan i życiu św. Pawła na pustyni (hymn I
lub hymn II). Hymny śpiewane są przy akompaniamencie organów i 30-osobowej dętej orkiestry. Następnie ma miejsce słowo o życiu i misji św. Pawła w Kościele oraz o duchowości paulińskiej. Każdego dnia zakończeniem nabożeństwa „Pawełek” jest akt czci – ucałowanie przez paulinów i dotyk przez wiernych relikwii św. Pawła Pustelnika.
„Nowenna, którą rozpoczynamy, ma pomnożyć i umocnić naszą wiarę w Pana Boga. Nie odmawiaj nam Boże tej łaski, przymnóż nam wiary w Ciebie. Przez 9 dni gromadzić będziemy się przed relikwiami św. Pawła Pierwszego Pustelnika, człowieka świętego, którego miłość Bóg doskonalił na pustyni. Pustynia nie była celem życia św. Pawła, była środkiem, tak jak dla mnie i dla ciebie jest tym środkiem twoje i moje życie, moje i twoje powołanie” – mówił w pierwszym kazaniu o. Roman Majewski.
„Serce otwarte zawsze wskazuje na działanie łaski Bożej – zaznaczył kaznodzieja – Co wpływa na to, abyśmy serca nasze otwarli tak szeroko, jak Paweł otworzył drzwi swojej pustelni przed Antonim? Wpływa na otwarcie ludzkiego serca Słowo Boże, bo wiara rodzi się z tego, co się słyszy, a tym co się słyszy, jest słowo Chrystusa (…) Na otwarcie serca wpływają również wewnętrzne poruszenia, natchnienia Ducha Świętego, delikatne, a jednak wyczuwalne, pocieszenia, skrucha, radość, wyznanie zła, pokuta i modlitwa. A co wskazuje na to, że serce nasze jest otwarte? Jest sercem pojednanym z Bogiem, żyjącym z Nim w przyjaźni – to cierpliwość, to pokój, to miłość, to radość”.
„Ucałujemy za chwilę relikwie św. Pawła, naszego Patriarchy. W jego egipskim klasztorze nie ma ich tam, zostały skradzione. W naszym klasztorze, w sanktuarium z czcią przechowujemy te relikwie, które do nas trafiły skomplikowaną drogą z Egiptu, poprzez Węgry do Polski. Uczyńmy to najdrożsi z wiarą, ucałujmy je serdecznie, jak św. Antoni ucałował św. Pawła – zachęcał o. przeor – I szepnijmy św. Pawłowi Pustelnikowi: ‘Pawle pomóż mi otworzyć moje serce na Boga i na drugiego człowieka’”.
W pierwszym dniu nowenny do św. Pawła Pierwszego Pustelnika w modlitwie uczestniczył bp Edward Janiak z Wrocławia.
Ze względu na renowację Kaplicy św. Pawła I Pustelnika, tegoroczna nowenna odprawiana jest w bazylice. Świątynia na czas „Pawełek” ustrojona została kolorami flagi paulińskiej: białym przypominającym kolor habitu, żółtym – pustynię egipską, zielonym – palmę żywicielkę Świętego Pustelnika i czarnym – kruka, który przynosił chleb św. Pawłowi. Przy ołtarzu ustawiono obraz z wizerunkiem Patriarchy Zakonu udekorowany kwiatami.
Posłuchaj kazań nowennowych przeora o. Romana Majewskiego
- rozważanie wygłoszone dn. 7 stycznia
- rozważanie wygłoszone dn. 8 stycznia
- rozważanie wygłoszone dn. 9 stycznia
- rozważanie wygłoszone dn. 10 stycznia
W wigilię „wewnętrznej” (tzn. obchodzonej we wspólnotach paulińskich) uroczystości św. Pawła, paulini zachowują post ścisły bez nabiału oraz mają tzw. dzień skupienia. Przygotowują się w ten sposób do obchodów święta swego patrona, przypadających 15 stycznia.
W uroczystość św. Pawła – 15 stycznia paulini odprawiają uroczystą wspólnotową Mszę św. Ojcowie i bracia zgromadzeni przed Cudownym Obrazem Matki Bożej wraz z Generałem Zakonu ponawiają śluby czystości, ubóstwa i posłuszeństwa.
16 stycznia paulini obchodzą Święto Królowej Pustelników, zatwierdzone przez Stolicę Apostolską jako wyraz wdzięczności za opiekę Maryi nad Zakonem paulińskim. W prawodawstwie Zakonu paulinów czytamy, że „Maryja wycisnęła zasadnicze znamię na duchowości Zakonu, jego pracy i dziejach”. Dlatego też w święto Królowej Pustelników wspólnota paulińska ponawia Akt Zawierzenia Zakonu Maryi.
Uroczystość ku czci św. Pawła tzw. „zewnętrzna” połączona z błogosławieniem dzieci obchodzona jest z licznym udziałem wiernych. Od najdawniejszych lat nabożeństwo to gromadzi również młode małżeństwa oczekujące dzieci. Święty Pustelnik z Egiptu uważany jest bowiem za patrona i opiekuna matek spodziewających się rozwiązania lub pragnących mieć potomstwo. Św. Paweł jest także patronem dzieci, więc młodzi rodzice przyprowadzają w tym dniu swoje pociechy na Jasną Górę z prośbą o błogosławieństwo. Biskup celebrans podchodzi do każdego dziecka i błogosławi je. Najmłodsi otrzymują przygotowane przez paulinów upominki w postaci obrazków, słodyczy i owoców pustyni – daktyli i fig. W tym roku nabożeństwo to zostanie odprawione 15 stycznia pod przewodnictwem bpa Antoniego Długosza.
Święty Paweł z Teb żył w Egipcie. Urodził się ok. 228 r., a zmarł w 341 r. Miał więc przeżyć aż 113 lat, z czego ponad 90 lat spędził na pustyni, żyjąc w grocie skalnej – sam na sam z Bogiem. Całe życie spędził na pustyni modląc się i pokutując. W historii Kościoła uznawany jest za pierwszego pustelnika.
o. Stanisław Tomoń
BPJG / mn
