Zgromadzenie Służebnic Najświętszego Serca Jezusowego, Sercanki
Congregatio Servularum Sacratissimi Cordis Iezu (SSCJ)
Dom Generalny
ul. Garncarska 24
31-115 Kraków
tel. (0-12) 422-57-66
fax: (0-12) 432-04-70
e-mail: sercanki@zakon.opoka.org.pl
strona internetowa: www.sercanki.org.pl
Prowincja św. Józefa
ul. Dojazd Staroniwa 7
35-011 Rzeszów
tel. (0-17) 852-07-40
fax (0-17) 850-72-31
e-mail: sercanki@rzeszow.opoka.org.pl
strona internetowa: www.sercanki.rzeszow.opoka.org.pl
Prowincja NMP Królowej Polski
ul. Spadzista 15
42-200 Częstochowa
tel. (0-34) 363-05-42
fax (0-34) 363-36-27
e-mail: sercankiczestochowa@vp.pl
Zgromadzenie Służebnic Najświętszego Serca Jezusowego (potocznie Siostry Sercanki) ma charakter kontemplacyjno-czynny i przynależy do wielkiej rodziny franciszkańskiej. Charakterystycznym rysem sercańskiej duchowości jest oddawanie czci Bożemu Sercu i wynagradzanie za grzechy świata. Ksiądz Józef Sebastian Pelczar, prof. Wydziału Teologicznego na Uniwersytecie Jagiellońskim, dostrzegając zagrożenia płynące dla wiary i moralności wśród dziewcząt wiejskich przybywających do dużych miast w poszukiwaniu pracy, założył 15 kwietnia 1894 r. w Krakowie nowe zgromadzenie.
W krótkim czasie uzyskało ono prawne zatwierdzenie (w 1909 r. dekret pochwalny watykańskiej Kongregacji dla Zakonników, w 1912 r. ostateczną aprobatę Stolicy Apostolskiej). Szybko następował też jego rozwój. W początkowych latach istnienia siostry sercanki pracowały w czterech diecezjach galicyjskich i w Alzacji. Pełniły posługę pielęgniarską w domach i szpitalach, pracowały w seminariach duchownych oraz w licznych placówkach dydaktyczno-wychowawczych i charytatywnych. Były to: schroniska dla dziewcząt, ochronki i sierocińce dla dzieci, szkoły gospodarcze. Aż do II wojny światowej zasadniczy charakter i kierunek pracy sióstr pozostawał niezmienny.
W okresie komunistycznym siostry zostały usunięte z większości szpitali, szkół, przedszkoli i sierocińców, dlatego przeszły do pracy w państwowych domach opieki społecznej oraz w parafiach jako katechetki, kancelistki, zakrystianki, organistki i opiekunki parafialne. Sercanki realizują te prace do chwili obecnej. Aktualnie Zgromadzenie posiada cztery prowincje (2 polskie, amerykańską i francuską), wiceprowincję boliwijską, delegaturę na Ukrainie, placówki misyjne w Libii i na Jamajce, a także domy we Włoszech. Dom Generalny znajduje się w Krakowie.
Założyciele
Święty Józef Sebastian Pelczar (1842-1924)
Droga do świętości J.S. Pelczara rozpoczęła się w Korczynie k. Krosna, gdzie urodził się (17 I 1842 r.) i wychował. Zarówno w korczyńskiej szkole parafialnej, jak i później w Rzeszowie i Przemyślu, należał do celujących uczniów. Od wczesnej młodości myślał o poświęceniu się na wyłączną służbę Bogu, co zrealizował w 1860 r., wstępując do seminarium duchownego w Przemyślu. Święcenia kapłańskie przyjął 17 VII 1864 r. Po roku duszpasterzowania w Samborze wyjechał do Rzymu, zdobywając tam w ciągu dwu i pół roku dwa doktoraty: z teologii i z prawa kanonicznego.
Po powrocie do ojczyzny pracował w Wojutyczach i ponownie w Samborze, a w październiku 1869 został prefektem i wykładowcą w przemyskim seminarium duchownym. Nominacja na profesora zwyczajnego historii kościelnej i prawa kanonicznego na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w marcu 1877 r. rozpoczęła 22-letni okres jego działalności na ziemi krakowskiej. Przez rok pełnił funkcję rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego, był także prorektorem tej uczelni i dziekanem Wydziału Teologicznego. Ponadto podejmował liczne inicjatywy społeczne.
Powrócił do swej diecezji w 1899 r. jako biskup pomocniczy, a rok później został jej ordynariuszem. Zmarł 28 marca 1924 r. Pozostawił po sobie bogatą spuściznę pisarską z dziedziny teologii, historii Kościoła i ascetyki. Sługa Boży Jan Paweł II dokonał jego beatyfikacji w Rzeszowie w 1991 r. i kanonizacji w Rzymie w 2003 r.
Służebnica Boża m. Klara Ludwika Szczęsna (1863-1916)
Urodziła się 18 VII 1863 r. w mazowieckiej wiosce Cieszki. Gdy miała 12 lat, straciła matkę. Wkrótce ojciec, pomimo ujawnienia przez córkę zamiaru wstąpienia do klasztoru, postanowił wydać ją za mąż. Ludwika porzuciła rodzinny dom i uciekła do Mławy, gdzie utrzymywała się z krawiectwa. W 1885 r. wstąpiła do bezhabitowego Zgromadzenia Sług Jezusa. W trakcie nowicjatu została wysłana z Warszawy do Lublina, gdzie wraz z siostrami prowadziła potajemnie apostolstwo wśród dziewcząt. Carskie prześladowania zmusiły ją jednak do wyjazdu.
Przełożona generalna Sług Jezusa na prośbę ks. kan. J.S. Pelczara, który założył w Krakowie schronisko dla dziewcząt, skierowała tam s. Ludwikę. Rozszerzenie zakresu podejmowanych przez krakowskie siostry dzieł spowodowało konieczność utworzenia nowego, habitowego Zgromadzenia. S. Ludwika stanęła na czele nowo powstałej wspólnoty zakonnej, przyjmując imię s. Klara. Jako przełożona generalna kierowała Zgromadzeniem przez 22 lata. W pamięci sióstr zapisała się jako osoba o wielkiej pokorze oraz gorliwości w wypełnianiu zakonnego powołania, jako wzór wytrwałej modlitwy i zawierzenia Bogu nade wszystko. Zmarła w opinii świętości 7 lutego 1916 roku. Obecnie na forum Stolicy Świętej trwa proces o wyniesienie m. Klary do chwały ołtarzy.